تعهد به همکاری در پایان بخشیدن به نقض تعهدات ناشی از قاعده ممنوعیت استفاده از سلاح‌های شیمیایی در پرتو حقوق مسئولیت بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم تحقیقات تهران

2 گروه حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 shahid beheshti university

چکیده

واکنش اخیر دولت‌ها به کاربرد سلاح‌های شیمیایی در سوریه چه در قالب همکاری نهادین، از جمله اقدامات مندرج در قطعنامه‌های 2118 مورخ 27 سپتامبر 2013، 2209 مورخ مارس 2015 و 2235 مورخ 7 اوت 2015 شورای امنیت و چه به صورت انفردای از جمله واکنش ایالات متحده به استفاده از سلاح شیمیایی در خان شیخون تداعی‌گر آن تعهداتی است که به موجب ماده 41 طرح 2001 کمیسیون حقوق بین‌الملل به دنبال نقض تعهدات ناشی از قواعد آمره بین‌الملی برای دولت‌ها ایجاد می‌شوند. از این رو، پاسخ به این پرسش اساسی ضرورت پیدا می‌کند که آیا قاعده مورد بحث به عنوان قاعده آمره قابل پذیرش است؟ پاسخ مثب به این پرسش، پرسش‌هایی در مورد نحوه وکنش به نقض آن را به دنبال خواهد داشت. تحلیل ویژگی‌های قاعده مورد بحث و انطباق آن معیارهای مندرج در گزراش سال 2017 مخبر کمسیون حقوق بین‌الملل حاکی از آن است قاعده مذکور منطبق بر معیارهای قاعده آمره است ولی در هر حال واکنش‌های انجام شده به نقض اخیر قاعده مورد بحث و به ویژ ابراز نظر دولت‌ها در این مورد، نشانگر آن است که هر گونه واکنش به نقض آن باید در چارچوب حقوقی مربوطه و با توسل به ابزارهای مشروع انجام گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Obligation to Bring an End to the Brach of the Rule Prohibiting Use of Chemical Weapons in the Light of Law of International Responsibility

نویسندگان [English]

  • akbar zare 1
  • Sabber Niavarani 2
  • Mohsen Abdollahi 3
1
2 Department of International Law, Science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The most recent reactions of States to the use of chemical weapon in Syria, whether in the form of institutional co-operation, for example, measures set forth in UNSC Resolutions 2118 dated September 27, 2013, 2209 dated March 2015 and 2235 dated August 7, 2015, or individual reactions, including the US response to the use of chemical weapons in Khan Shaykhun suggests the obligations arising under Article 41 of the draft Articles of 2001 International Law Commission, following a breach obligation arising under a peremptory norm of general international law. Therefore, this paper seeks to answer the fundamental questions whether the rule in question is acceptable as a peremptory norm of general international law. A positive answer to this question will lead to questions about how to respond to the breach. According to the criteria set out in the report of International Law Commission reporter of 2017, the aforementioned rule has made its way to the top of international law norms, but practice of States in reacting the breach of the rule shows that any reaction to its violation must conform with the relevant legal framework and using legitimate means.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obligation Erga Omens
  • Jus cogens
  • Prohibition chemical weapons use
  • Intransgressible rules of international law
  • Humanitarian law
احمدی‌نژاد، مریم (1391) «تعهدات در قبال جامعه بین‌المللی و جایگاه آن در حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت»، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و ششم، شماره 4، صص 984-961.
اردلان، اسعد (1389) «سلاح‌های شیمیایی و حقوق بین‌الملل»، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و چهارم، شماره 4، صص 990-970.
جلالی، محمود و مقامی، امیر (1387) «تعامل حقوق ایران و حقوق بین‌الملل کیفری در جرم‌انگاری کاربرد سلاح‌های شیمیایی»، دو ماهنامه مفید، دوره 14، شماره 70، صص 130-113.
حدادی، مهدی (1389) «استناد به مسئولیت دولت ناشی از نقض تعهدات عام الشمول»، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 42، صص 124-89.
رنجبریان، امیرحسین (1387) «پویایی حقوق بین‌الملل و پایایی شکنجه»، فصلنامه حقوق، دوره 38، شماره 1، صص 248-205.
زمانی، سید قاسم (1396) «تلازم میان مسئولیت دولت و فرد در قبال جنایات بین‌المللی در جنگ شیمیایی عراق علیه ایران»، در مجموعه مقالات همایش بین‌المللی احقاق حقوق قربانیان کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ عراق با ایران در مراجع ملی و بین‌المللی، به اهتمام سید قاسم زمانی، تهران: شهر دانش.
عبدالمالکی، مهدی و نوری، ولی‌الله (1396) «دیوان کیفری بین‌المللی، حاکمیت قانون و استفاده از سلاح‌های شیمیایی در جنگ عراق علیه ایران»، در مجموعه مقالات همایش بین‌المللی احقاق حقوق قربانیان کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ عراق با ایران در مراجع ملی و بین‌المللی، به اهتمام سید قاسم زمانی، تهران: شهر دانش.
فلک، دیتر (1391) حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه، به اهتمام سید قاسم زمانی و امیر ساعد وکیل، تهران: شهر دانش، چاپ دوم.
موسوی، سید فضل‌الله و خلف رضایی، حسین (1394) «قواعد آمرۀ حقوق بین‌الملل؛ تکامل یا تحول در منابع حقوق بین‌الملل (با بررسی تطبیقی نظام‌های حقوقی ملی)»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره ششم، شماره 1، صص 391-369.
 
ب. انگلیسی
Costelloe, Daniel (2017) Legal Consequences of Peremptory Norms in International Law, Cambridge: Cambridge University Press.
Crawford, James (2010) “International Crimes of States”, in The Law of International Responsibility, edited by Crawford et al, Oxford: Oxford University Press.
Henckaerts, Jean-Marie and Doswald-Beck, Louise (2009) Customary International Humanitarian Law, Cambridge: Cambridge University Press, 3rd ed.
Hyun, Charles (2015) “The Prohibition of Chemical Weapons: Moving Toward Jus Cogens Status”, Southern California Law Review, Vol. 88, pp. 1463-1493.
Orakhelashvili, Alexander (2006) Peremptory Norms in International Law, New York: Oxford University Press.
Slye, Ronald C. & Van Schaack, Beth (2009) International Criminal Law: The Essentials, New York: Kluwer Law &​ Business.
Sévrine, Knuchel (2015) Jus Cogens: Identification and Enforcement of Peremptory Norms, Zurich: Schulthess.
Shelton, Danish (2002) “Righting Wrongs: Reparation in the Articles on State Responsibility”, American Journal of International Law, Vol. 96, No. 4, pp. 833-856.
Sicilanos, Lionos-Alexandre (2010) “Countermeasures in Response to Grave Violations of Obligations Owed to the International Community”, in The Law of International Responsibility, edited by Crawford et al, Oxford: Oxford University Press.
Sisilianos, Linos-Alexander (2002) “The Classification of Obligations and the Multilateral Dimension of the Relations of International Responsibility”, European Journal of International Law, Vol. 13, No. 5, pp. 1127-1145.
Tunkin, Grigory (1993) “Is General International Law Customary Law Only?”, European Journal of International Law, Vol. 4, pp. 534–541.
Weatherall, Thomas (2015) Jus Cogens: International Law and Social Contract, Cambridge: Cambridge University Press.
 
Judgments and Advisory Opinions
ICJ (1970) Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgium v. Spain), Judgment, ICJ Reports 1970, Separate. Opinion of Judge Ammoun.
ICJ (1971) Legal Consequences for States of the Continued Presence of South Africa in Namibia (South West Africa) notwithstanding Security Council Resolution 276 (1970), Advisory Opinion, ICJ Reports 1971.
ICJ (1996) Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion, ICJ Reports 1996.
ICJ (1997) Gabčíkovo-Nagymaros Project (Hungary/Slovakia), Judgment, I.C.J. Reports 1997.
ICJ (2004) Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory, Advisory Opinion, ICJ Reports 2004.
ICJ (1996) Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion, ICJ Reports 1996.
ICJ (1969) North Sea Continental Shelf, Judgment, I.C.J. Reports 1969.
ICTY (1999) Prosecutor v. Jelisić, Case No. IT-95-10-T, 14 December 1999, para. 60.
 
Documents
 Crawford, James (2000) Third Report on State Responsibility, Year Book of International Law Commission.
Ago, Robert (1976) Fifth Report on State Responsibility, Year Book of International Law Commission, Vol. 2, Part 1.
ILC (1966) Yearbook of the International Law Commission, New York: UN, vol. 2, Part 2.
ILC (2001) Draft Articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, UN Doc. (A/56/10).
ILC (2017) Second report on peremptory norms of general international law (jus cogens), A/CN.4/706.
ILC (2016) First report on jus cogens, 2016, A/CN.4/693.
ILC (2019) Fourth report on peremptory norms of general international law (jus cogens), 2019, A/CN.4/727.
ILC (2018) Third report on peremptory norms of general international law (jus cogens), 2018, A/CN.4/714.
Riphagen, Willem (1982) Third Report on State Responsibility, Year Book of International Law Commission, Vol. 2, Part 1.
United Nations (1993) Convention on the Prohibition of the Development, Production, Stockpiling and Use of Chemical Weapons and on their Destruction, Treaty Series, Vol. 1975.
United Nations (1969) Vienna Convention on the Law of Treaties, 23 May 1969, United Nations, Treaty Series, Vol. 1155.
ILC (2006) Yearbook of the International Law Commission, 2006, Vol. 2, Part Two.
 
Internet sources and websites
Obama Warns Syria Not to Cross “Red Line,” CNN, http://www.cnn.com/2012/08/20/world/meast/syria-unrest
http://www.un.org/sg/spokesperson/highlights/index.asp?HighD=9/16/2013
Borger, Julian, France Warns Syria of Forceful Response over Chemical Weapon Claims, GUARDIAN (Aug. 22, 2013), http://www.theguardian.com/world/2013/aug/22/france-warns-syriaresponse-chemical (Last visited 22 March 2019). Gordon, Michael R., U.S. and Russia Reach Deal to Destroy Syria’s Chemical Arms, N.Y. TIMES (Sept. 15, 2013), http://www.nytimes.com/2013/09/15/world/middleeast/syria-talks.html (Last visited 21 March 2019).
https://www.un.org/press/en/2013/sc11135.doc.htm