مطالعه تطبیقی دلایل اداره قراردادهای استاندارد ناعادلانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 هیات علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران

3 عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان و وکیل دادگستری

چکیده

تعارض عدالت و آزادی قدمتی به طول حقوق قراردادها دارد. با وجود بحث و اختلاف در لزوم صیانت از عدالت و اعمال محدودیت بر آزادی اراده، سالیان سال، آزادی قراردادی در مسیر تامین منافع افراد و عدالت توزیعی در اجتماع حکمفرمایی می کرد. اما گذر زمان و مناسبات اقتصادی جوامع، پیش فرض‌های اصل آزاده اراده را متزلزل ساخت. عرصه استفاده از قراردادهای استاندارد بیش از سایر قراردادها، مبتنی بر توجیه آزادی طرفین در استفاده از این فرم‌ها و البته صرفه جویی در زمان، هزینه‌ها و استفاده از موقعیت برتر معاملی در تحمیل شرایط قراردادی است. سوءاستفاده از این آزادی اراده، توجیهی بر تحدید این اصل و گرایش بر رعایت عدالت قراردادی شد. فقدان آزادی اراده همه طرف های قرارداد، نابرابری قدرت معاملی و نارسایی بازار از عمده‌ترین دلایل گرایش به اداره قراردادهای استاندارد است. نگارنده سعی بر این دارد تا ضمن بررسی تطبیقی این ادله، اعتبار آن ها را با توجه به انتقادات مطروحه بسنجد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative study on reasons for controlling unfair standard contracts

نویسندگان [English]

  • marzieh davari langroodi 1
  • jalil ghanavati 2
  • alireza fasihizade 3
1 isfahan university
2 farabi pardis
3 isfahan university
چکیده [English]

The conflict of justice and freedom is as old as contractual law. Despite the controversy over the justice protection and to restrict freewill , for many years, freedom of contract dominated the path to the interest of individuals and distributive justice in the community. But, over time, the economic relations of societies, shook the assumption of freewill. The scope of the application of standard contract, more than other contracts, is based on the justification of parties freewill in using these forms and of course, saving time, costs and having a superior position in imposing contractual terms. Abuse of this freewill, justifies the restriction of this principle and tendency to observe contractual justice as well. Lack of freewill in contracting parties, inequality of transaction power and market failure, are the main reasons for tendency toward controlling standard contracts. the author, in addition to comparative review of these reasons, tries to evaluate their importance regarding to the available criticism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contract Control
  • Contractual Justice
  • Freedom of Contract
  • Freewill
  • Standard Contract
عبدی پور، ابراهیم (1388) «سوءاستفاده از وضعیت اقتصادی مسلط»، مجله حقوق اسلامی، سال ششم، شماره 21.
شیروی، عبدالحسین (1381) «قراردادهای استاندارد (الحاقی) در حقوق کامن­لو با تاکید بر حقوق انگلستان و آمریکا»، مجله حقوق خصوصی، سال چهارم، ش 12.
کاتوزیان، ناصر (1385)  فلسفه حقوق، جلد اول ، شرکت سهامی انتشار،چ چهارم.
کاتوزیان، ناصر (1380) «ستایش قرارداد یا اداره قرارداد»، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 52، ش 0.
کرمی، سکینه (1395) «نابرابری قدرت چانه‌زنی به عنوان مبنایی برای کنترل قرارداد»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره هفتم، شماره 2.
Trebilcock, M.J, (1993), the limits of freedom of contract, Harvard University Press.
Kessler, Friedrich, (1943), contracts of adhesion-some thoughts about freedom of contract, Columbia law Review, Vol.21, No.5.
Dimatto, Larry A, (2001), Equitable Law of Contracts:Standard And Principles, Transactional publishers.
Atiyah, P.S, (1980), from principles to pragmatism, changes in the function of the judicial process and the law,65LowaLowReview.
Barnhizer Daniel D, (2005), “Bargaining Power in Contract Theory, Michigan state University College of Law”, legal Studies Research Paper Series, Research Paper,No 03-04 (Cited in :http://ssrn.com/abstract=578578)Visited on 22/1/2019.
Dimnateo,Larry.A, (1998-1999), Equities Modification of Contract:an Analysis of the Twentieth Century's Equitable Reformation of Contract Law, 33 New Eng.L.Rev.
Barnhizer Daniel D, Inequality of Bargaining Power,Legal Studies Research Paper Series,no:02_01 (cited at:http:// ssrn.com/abstract=570705) visited on:23/1/2019
Kimel,Dori, (2001), “Neutrality,Autonomy and Freedom of Contract”, Oxford Journal of Legal Studies,vol21,no3.
Nebbia,Paoliza, (2007), Unfair Contract Terms in European Law: a study in comparative and EC Law, Hart Publishing, Oxford and Portland.
Malbon, Justin E, (September 5, 2012), "Why Parties Enter into Unfair Deals", Adelaide Law Review 137-175; Monash University Faculty of Law Legal Studies Research Paper No. 2013/16. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2142205 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2142205 .
Cooter, R, Ulen, T, (2008), Law and Economics,5th ed,Prentice Hall.
Trebilcock, Michael J, )1996), Critiques of the Limits of Freedom of Contract a Rejoinder, Osgoobe Hall Law Journal, vol.33.no.2.
Csrerne, Peter, (2008), Freedom of Choice and Paternalism in Contract Law: Prospect and Limits of an Economic Approach, PHD Thesis (Cited at Social Science Research Network)visited on 5/2/2019.
Wagner, Gerhard, Mandatory Contract Law: Functions and Principles in Light of the Proposal for a Directive on Consumer Rights, Erasmus Law Review, vol.3,no1:2010. (cited at: http://www.erasmuslawreview.nl/files/ELR_2010_1_05 Mandatory_ Contrac_ Law.pdf) visited on 5/2/2019.
Zhou, Qi, (2008), “An Economic Perspective on Legal Remedies for Unconscionable Contracts”, in University of Sheffield-faculty of law: (Cited in: http:/papers.ssrn.com/ sol3/ papers.cfm/abstract_id=1284963) visited on:6/2/2019.
Posner, Richard A, (1992) ,The Economic Analysis of Law,4th ed, Little Brown and Company.
Ricket, Charles.F and Tefler,Thomas G.W, (2003), International Perspectives on Consumers Access to Justice, Cambridge University Press.
Smith, Rhonda, (2007), Cost and Benefits of Intervention in Relation to Unfair Terms, Consumer Action Law Center, Supplementrary Submission, Unfair Contract Terms, (cited at : http://www.pc.gov.au/data/assets/pdf_file/0004/89023/ sub100.pdf, visited on: 15/6/2017)
Posner, Richard A, (1986), The Economic Analysis of Law,3rd ed.
 Barnhizer, Daniel D., (2004), Inequality of Bargaining Power, University of Colorado Law Review, Vol. 76,. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=570705 .