تعهد به مذاکره در حقوق بین‌الملل در پرتو رویه دیوان بین‌المللی دادگستری با تأکید بر قضیه بولیوی و شیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق بین الملل ، دانشکده حقوق، دانشگاه قم

2 پژوهشگر دکتری حقوق بین الملل، گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم ایران

چکیده

دیوان بین‌المللی دادگستری در معرض ادعاهای مختلف از سوی دولت‌های طرف اختلافات بین­المللی قرار می­گیرد. دولت­های طرف اختلاف نیز برای نائل آمدن به مطلوب خود از دعوای طرح‌شده، در بعضی موارد درگیر آرمان­خواهی و ایده­آل‌گرایی مفرط می­شوند. طرح ادعاهایی با چنین خصیصه‌ای، فرصت تبیین حقوق بین­الملل موجود را برای جامعه بین­المللی از سوی دادگاه جهانی فراهم می­سازد. «تعهد به مذاکره» در مواردی در برابر دیوان بین‌المللی دادگستری به صورت ایده­آل­گرایانه مطرح شده است. دیوان در رویه اخیر خود درباره‌ این موضوع، با صدور رأیی در سال 2018 در دعوای دولت بولیوی علیه دولت شیلی تحت عنوان «تعهد به مذاکره در مورد دسترسی به اقیانوس آرام»، برخی مواضع اصولی خود در آرای پیشین را درباره‌ تعهد به مذاکره تثبیت کرده است. نوشتار پیش‌روی، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی درصدد بررسی این مسئله است که تعهد به مذاکره در حقوق بین­الملل از چه ماهیت و جایگاهی برخوردار است؟ در پاسخ به این سؤال این فرضیه مطرح می‌شود که گرچه توسعه حقوق بین‌الملل الزامات متعددی را در میان دولت­ها پدید آورده، لیکن در موضوع مذاکره نمی­توان قائل به وجود تعهدی عام در حقوق بین­الملل بود. هرچند می‌توان به وجود چنین تعهدی به عنوان یک تعهد معاهداتی یا عرفی خاص اذعان کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

obligation to negotiate in international law in the precedence of international court of justice with reference to the case of Bolivia v. Chili

نویسندگان [English]

  • Mostafa Fazaeli 1
  • masoud ahsannejad 2
1 Associate Professor, International Law, Law Faculty, Qom University
2 PhD candidate, Department of International Law, faculty of Law, university of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

International court of Justice has faced with different allegations from states that have raised various arguments about the Obligation to Negotiation”as a legal frame for Negotiation as a mean for settlement of disputes peacefully. Although briefly, the ICJ had discussed some legal aspects of this obligation in its previous cases. The most recent ICJ case concerning the obligation is 2018 case of “OBLIGATION TO NEGOTIATE ACCESS TO THE PACIFIC OCEAN (BOLIVIA v. CHILE)”. In this article we are to find out the way ICJ has referred to this obligation in international law. Therefore, the main question is that how is the status and position of the obligation to negotiate in international law and under the practice of the ICJ ? This article with the use of library documents and jurisprudence try to answer the question through deduction method of arguments. We believe that according to the international court of justice, there is no such a general obligation under international law. But it could be proved that the customary international law has evolved in this regard in some specific areas of international relations. The general principals of law determine how to perform the obligation. And finally as the court has noted we will discuss that the general rule on the nature of the obligation is not of results but of means.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Settlement of international disputes
  • Obligation to Negotiation
  • International Court of Justice
  • Bolivia Chili Case
 
الهویی نظری، حمید، محمدی، عقیل (1394) «تحلیل ابعاد اصل حسن نیت در حقوق بین­الملل در پرتو رویه قضایی»، مجله حقوقی بین­المللی، دوره 32، شماره 53، صص 99-126.
حاجی­زاده، محمود، نژندی­منش، هیبت­الله، زارعی، محمدحسین (1396) «جایگاه حاکمیت قانون در حقوق بین­الملل»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال 18، شماره 54، صص 197-172.
شهبازی، آرامش (1389) نظام حقوق بین­الملل: وحدت در عین کثرت، تهران: شهر دانش
شهبازی، آرامش، خسرونژاد، مژگان (1399) «تعهد به مذاکره در حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی»، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، سال 1399، شماره 1، دوره 50، صص 353-372.
ضیایی بیگدلی، محمدرضا، باقرزاده، حسن (1389) «نظریه­های متابعت دولت­ها از حقوق بین­الملل از منظر اقناع»، مجله حقوقی بین­المللی، دوره 36، شماره 60، صص 7-34.
غالی، پتروس (1381) «حقوق بین­الملل در تکاپوی ارزش­های خود: صلح، توسعه، دموکراسی»، ترجمه ابراهیم بیگ­زاده، تحقیقات حقوقی، شماره 35 و 36، صص 238-265.
فلسفی، هدایت­الله (1382) حقوق بین­الملل معاهدات، تهران: نشر نو.
کدخدایی، عباسعلی، مقامی، امیر (1395) «ساختار آنالوگ حقوق بین­الملل»، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، دوره 46، شماره 3، صص 465-489.
محمودی کردی، زهرا (1397) «ماهیت اصول کلی حقوقی و کارکردهای آن در حقوق بین­الملل»، مجله حقوقی بین­المللی، سال 35، شماره 58، صص 329-364.
ب. انگلیسی
Barnidge, Robert (2013) “The International Law as a Means of Negotiation Settlement”, Fordham International Law Journal, Vol. 36, Issue 3, pp. 545-574.
Brown, Philip Marshal (1916) “The Right of States in International Law”, Yale Law Journal, Vol 26, Issue 2, pp. 85-93.
Dorr, Oliver, Schmalenbach, Kirsten (2012) Vienna Convention on the Law of Treaties a Commentary, Heidelberg, Springer.
Ford, Christofer A. (2007) “Debating Disarmament Interpreting Article VI of the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear”, Nonproliferation Review, Vol. 14, No. 3, pp. 401-428.
Haqappa, Kari, (2013) »Negotiation«, (03/09/2019), in: https://opil.ouplaw.com/view/10.1093/law:epil/9780199231690/law-9780199231690-e67
Kirgis, Frederic JR. (1983) Prior Consultation in International Law: A Study of State Practice, University of Virginia Press.
Klabbers, John (1998) The Concept of Treaty in International Law, Hague, Klewer Law International.
Klabbers, John (2017) International Law, Cambridge, Cambridge University Press.
Lagoni, Rainer (1979) “Oil and Gas Deposits across National Frontiers”, The American Journal of International Law, Vol 37, No. 2, pp.215-243.
Malanczuk, Peter (1997) Akehurst’s Modern Introduction to International Law, London, Routledge.
Odell, John S., Tingley, Dustin (2013) "Negotiating Agreements in International Relations", in Negotiating Agreements in International Politics, Washington, DC, American Political Science Assosiation.
Schlutter, Birgit (2010) Developments in Customary International Law, Brill-Martinus Nijhoff.
Rogoff, Martin A. (1994) “The Obligation to Negotiation in International Law: Rules and Realities”, Michigan Journal of International Law, Vol 16, Issue 1, pp.141-185.
Shaw, Malcolm N. (2008) International Law, Cambridge, Cambridge University Press.
Widdows, Kelvin (1979) “What is an Agreement in International Law”, British Yearbook of International Law, Vol 50, Issue 1, pp. 117-149.
 
Documents and Cases
Charter of United Nations (24 October 1945).
ICJ Reports (2011) Application of the International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination (Georgia v. Russian Federation).
 ICJ Reports (1974) Fisheries Jurisdiction (Federal Republic of Germany v. Iceland).
 ICJ Reports, (1998) Land and Maritime Boundary between Cameroon and Nigeria (Cameroon v. Nigeria: Equatorial Guinea intervening).
ICJ Reports (1996) Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons (Advisory Opinion).
Mavrommatis Palestine Concessions, Dissenting Opinion by M. Moore, 1924, PCIJ, Series A: Collection of Judgments (1923-1930).
ICJ Reports (1969) North Continental Shelf (Federal Republic of Germany v. Denmark).
ICJ Reports (2015) Memorial of the Marshal Islands, Obligations concerning Negotiations relating to Cessation of the Nuclear Arms Race and to Nuclear Disarmament (Marshall Islands v. United Kingdom).
ICJ Reports (2013) Application Instituting Proceeding, Obligation to Negotiate access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile).
ICJ Reports (2018) Obligation to Negotiate access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile).
ICJ Reports (2018) Dissenting Opinion of Judge Salam, Obligation to Negotiate access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile).
ICJ Reports (2014) Memorial of Bolivia, Obligation to Negotiate access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile).
ICJ Reports (2010) Pulp mills on the River Uruguay (Argentina v. Uruguay).
United Nations (1969) Vienna Convention on the Law of Treaties.