نقش فرهنگ سازمانی شرکت‌ها در ارتکاب جرائم زیست‌ محیطی؛ نمونه پژوهی کارخانه‌های مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

2 دانش آموخته دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

پژوهش پیش‌رو با هدف ارزیابی نقش فرهنگ سازمانی شرکت‌ها در ارتکاب جرائم حوزه زیست‌محیطی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارگران شش کارخانه دارای بیش‌ترین نرخ جرائم زیست‌محیطی در مشهد تشکیل می‌دهند که از این میان، با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب 252 نفر به عنوان حجم نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی و صوری آن با استفاده از نظرات سه متخصص تأیید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 83/0 محاسبه شد. بر اساس یافته‌ها، اثرگذاری اهداف سازمان بر فعالیت‌های کارگران بیشتر از سطح متوسط است و بین نمرات نقش فرهنگ سازمانی بر فعالیت‌های کارگران بر حسب جنس، تحصیلات، سابقه کار، سن، وضعیت تأهل، تحت پوشش بیمه بودن و سابقه کیفری تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از آزمون فریدمن در مورد تأثیر ابعاد سه‌گانه نقش فرهنگ سازمانی بر ارتکاب جرائم زیست‌محیطی نشان داد که انتقال فرهنگ سازمانی بالاترین رتبه و یادگیری سازمانی پایین‌ترین رتبه را به خود اختصاص داده است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Corporate Culture in Committing Environmental Crime Sample Study of Mashhad Factories

نویسندگان [English]

  • Bagher Shamloo 1
  • Hamidreza Daneshnari 2
1 Asocciate Professor in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 PhD in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University,Tehran, Iran.
چکیده [English]

The research has been conducted with the aim of evaluating the role of corporate culture in committing environmental crime through a descriptive-survey method. The statistical population of this study is all workers of six factories with the highest environmental crime rate in Mashhad. Among them, 252 persons were selected as the final sample size using proportional stratified random sampling. The data gathering tool in this study was a researcher-made questionnaire whose content and formal validity were confirmed using three expert opinions and its reliability was 0.83 with Cronbach's alpha coefficient The findings of this study indicate that the effectiveness of the organization's goals on the activities of workers and consequently the commission of environmental crime is more than average, between the scores of the role of organizational culture on the activities of workers in terms of sex, education, work experience and age, marital status There is no significant difference between insurance and criminal. The results of Friedman's test on the impact of the three dimensions of the role of organizational culture on environmental crime showed that the organizational culture transfer level was highest and organizational learning was the lowest.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture Transfer
  • Organizational Encouragement and Punishment
  • Corporate Environmental Crime
  • Organizational Culture
  • Culture Learning
الف.فارسی
ابراهیمی، شهرام (1396) «جرم‌های شرکتی» در دانشنامه علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، تهران: نشر میزان.
ابراهیمی، شهرام و صادق‌نژاد نائینی، مجید (1392) «تحلیل جرم‌شناختی جرائم اقتصادی»،پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شماره 5، صص 147- 174.
چوپانی، محمدحسین (1388) آلاینده‌های صنعتی و حفاظت از محیط زیست، چاپ اول، تهران: شرکت ملی گاز ایران.
روح‌الامینی، محمود (1394) زمینه فرهنگ‌شناسی: تألیفی در انسان‌شناسی فرهنگی و مردم‌شناسی، تهران: نشر عطار.
زارع، امین و همکاران (1396) «شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر ایجاد جو مسموم سازمانی به عنوان پیشایند فرهنگ مسموم سازمانی»، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، سال ششم، شماره 1، صص 1-32.
سلیمی، علی و داوری، محمد (1387) جامعه‌شناسی کج‌روی، چاپ چهارم، ویراست دوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سعادت، اسفندیار(1395) مدیریت منابع انسانی، چاپ بیست و یکم، تهران: انتشارات سمت.
سیمپسون، سالی و ویزبرد، دیوید (1395) جرم­شناسی جرائم یقه‌سفیدان، ترجمه حمیدرضا دانش ناری و آزاده صادقی،چاپ دوم، تهران: مجد.
صفردوست، عاطیه و همکاران (1395) «بررسی نقش ابعاد فرهنگ سازمانی بر اساس مدل هافستد در اثربخشی انتقال فناوری و عملکرد رقابتی»، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی - فرهنگی، دوره چهارم، شماره 4، صص 169- 184.
مارکواد، ماکیل (1394) مبانی سازمان یادگیرنده، ترجمه مهدی ایران‌نژاد پاریزی، چاپ دوم، تهران: مدیران.
مشبکی، اصغر (1396) سیمای سازمان، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ولد، جرج، برنارد، توماس و اسنیپس، جفری (1394) جرم‌شناسی نظری، ترجمه علی شجاعی، تهران: دادگستر.
ب.انگلیسی
Daboud, Antony (1991) Top Management Team Characteristics and Corporate Crime, PhD Thesis, the University of Texas.
Eman, Katja & et al (2009) "Crimes against the Environment: Green Criminology and Research Challenges in Slovenia", Justice and Security, Vol. 11, No. 4, pp. 574-592.
Erman, David & Richard Lundman, (1979) Corporate and Governmental Deviance, Problems of Organizational Behavior in Contemporary Society, Oxford: Oxford University Press.
Grant, Don. Sherman & et al ( 2002) “Organizational Size and Pollution: The Case of the U.S. Chemical Industry.” American Sociological Review 67(3), pp. 389–407.
Johnson, Larry & Bob Philips (2003), Absolute Honesty, AMACAM Publication.
McKendall, Marry & John. Wagner (1997) ‘Motive, Opportunity, Choice, and Corporate Illegality.’ Organization Science: A Journal of the Institute of Management Sciences 8(6), pp. 624–637.
Omar, Normah & et al (2015) "Corporate Culture and the Occurance of Financial Statement Fraud", International Accounting and Business Conference, IABC 201.
Pascale, Richard (1984) Fitting New Employees Into The Company Culture, Fortune Publication.
Pheysey, Diana (2008) “Organizational Culture: Types And Innovations”, Engineering Economic Journal, 1(46), pp. 45-50.
Robbins, Stephen P. (1989) Organizational Behavior, 4th edition, New Jersey: Englewood Cliffs Publication.
Schein, Edgar, H. (2009) The Corporate Culture, New and Revised Edition, John Wiley & Sons, Inc.
Situ, Yingyi, & David Emmons (2010) Environmental Crime: The Criminal Justice System’s Role in Protecting the Environment, Sage Publication. See at: Bricknell, Samantha, Environmental Crime In Australia, Australian Institute of Criminology, Published by the Australian Institute of Criminology.