پایان واقعی و حکمی قراردادهای معلق با نگاهی به حقوق فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی

2 مدعو گروه حقوق خصوصی ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی

3 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان

4 استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

از جمله انواع عقود به تصریح قانون‌گذار، عقد معلق است. در حالی که مسئله چگونگی پایان دوره تعلیق، مورد تصریح قانون ایران واقع نشده، با نگرشی به ماده 3-1304 قانون مدنی جدید فرانسه چنین به نظر می‌رسد که به دو شیوه، وضعیت تعلیق در عقود به انتها می‌رسد. در این نوشتار ضمن معرفی این دو شیوه به «پایان واقعی» و «پایان حکمی» دوره تعلیق، ثابت گردیده که شیوه‌های پایان دوره تعلیق منطبق بر مبانی نظام حقوقی ایران می‌باشند. به این ترتیب که پایان واقعی نوعی تحقق اراده طرفین قرارداد و پایان حکمی اعمال قواعد مسئولیت مدنی است. لیکن امکان استناد به قواعد چگونگی پایان دوره تعلیق محتاج شناخت شرایط ویژه‌ای است که در این نوشتار به آن توجه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Study of the Termination of Suspended Contracts in Law and in Fact with a View to the French Law

نویسندگان [English]

  • Elham Sharaei 1
  • Alireza Yazdaniyan 2 3
  • Reza Abasiyan 4
  • Seyed Mohammad Hadi Mahdavi 4
1 PhD Candidate in Private law, Islamic Azad University of Najafabad, Najafabad, Iran.
2 Associate Professor of private Law, Faculty of Law, Islamic Azad University of Najafabad
3 Associate Professor, University of Isfahan, Isfahan, Iran
4 Assistant Professor, Islamic Azad University of Najafabad, Najafabad, Iran.
چکیده [English]

As stipulated by the legislator, condition precedent contracts are acknowledged as valid agreements. Although the question of how to end the suspension period has not been stipulated by the Law in Iran, considering the New French Civil Code, Article 3-1304, it seems that there are two ways to end the pending period in contracts. In this article, in addition to introducing these two ways i.e. "termination in fact" and "termination in law" of pending period of suspended contracts, it has been proved that the procedures of pending period of suspended contracts are consistent with the basis of Iranian legal system.  Therefore, termination in fact is a sort of realization of the will of both parties and termination in law is to apply civil liability rules. However, in order to refer to the rules of each type of termination, it is necessary to identify some special circumstances which are discussed in this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Suspension
  • Resolutory condition
  • suspense Condition
  • Event in the suspended contract

مراجع

الف. فارسی
بجنوردی، سید محمد(1401) ، قواعد فقه، ج2، تهران: موسسه عروج.
رنجبر، مسعود رضا(1391)، تعیین خسارت ناشی از نقض قرارداد، تهران: انتشارات میزان.
ژوردن، پاتریس(1385)، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه ادیب، مجید تهران: انتشارات میزان.
شهیدی، مهدی(1382)،حقوق مدنی آثار قراردادها، تهران: انتشارات مجد.
صفایی، سید حسین(1351)، دوره حقوق مدنی. تعهدات و قراردادها، ج2، تهران: نشر موسسه عالی حسابداران.
کاتوزیان، ناصر(1374)، الزام‌های خارج از قرارداد، ضمان. ج1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
محقق داماد، سید مصطفی و سایرین(1391)، حقوق قراردادها در فقه امامیه، ج1، تهران: انتشارات سمت.
محقق داماد، سید مصطفی(1406)، قواعد فقه، ج2، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
وحدتی شبیری، سید حسن(1385)، مبانی مسئولیت مدنی قراردادی (مطالعه تطبیقی در فقه و حقوق)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
یزدانیان، علیرضا(1386)، قواعد عمومی مسئولیت مدنی، ج1، تهران: انتشارات میزان.
 
 
ب. عربی:
آبی، فاضل(1417)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع. ج1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
اردبیلی، احمد(1403)(الف)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. ج 10،قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
------(1403)،(ب)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
اصفهانی، فتح الله بن محمد (بی‌تا)، نخبه الازهار فی احکام الخیار. بی جا.
انصاری. مرتضی(1415)(الف). المکاسب. ج5، قم: انتشارات کنگره بزرگداشت شیخ انصاری.
------ (1415)(ب). المکاسب. ج6، قم: انتشارات کنگره بزرگداشت شیخ انصاری.
------ (1410)، مکاسب (محشی). ج14، قم: موسسه دار الکتب، چاپ سوم، قم.
------(بی‌تا). فرائد الاصول. دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، قم.
بجنوردی، سید حسن(1419) (الف)،القواعد الفقهیه. ج3، قم: نشر الهادی.
------(1419)(ب)، القواعد الفقهیه. ج5، قم: نشر الهادی.
بحرالعلوم، محمد(1403)، بلغه الفقیه. ج1، تهران: منشورات المکتبه الصادق.
بحرانی، یوسف بن احمد(1405)، حدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره. ج19، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
جمعی از نویسندگان(1417)، معجم فقه الجواهر. ج1، بیروت: الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع.
حسنی، هاشم(بی‌تا)، نظریه العقد فی فقه الجعفری. بیروت: منشورات مکتبه هاشم.
حسینی روحانی، سید صادق(1429)، منهاج الفقاهه. قم: انتشارات انوار الهدی.
حسینی عاملی، سید جواد بن محمد(1419)(الف)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد للعلامه. ج14، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
------، (1419)(ب)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد للعلامه. ج19، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
حرعاملی، محمد بن حسن(1409)، وسایل الشیعه. ج21، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.
حلی، حسن بن یوسف(بی تا)(الف)،تذکره الفقها. ج 15، قم: موسسه آل البیت علیهم الاسلام.
------، (بی تا)(ب)، تذکره الفقها. ج 13، قم: موسسه آل البیت علیهم الاسلام.
------(1420)(الف)، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه. ج3، قم: موسسه امام صادق.
------(1420)(ب)، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه. ج4، قم: موسسه امام صادق.
------ (1413)(الف)، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام. ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
------، (1413)(ب)، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه. ج6، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
خوانساری، محمد(بی‌تا)(الف)، حاشیه الاولی علی المکاسب. بی‌جا.
------ (بی‌تا)(ب)، حاشیه الثانیه علی المکاسب للخوانساری. بی جا.
خویی، سید ابوالقاسم، (1416)، معتمد العروه الوثقی. ج2، قم: منشورات مدرسه دار العلم.
------ (1418)، موسوعه الامام الخویی.ج27، قم: موسسه احیاء الآثار الامام الخویی.
------ (1419)، دراسات فی علم الاصول. ج1، قم: موسسه دائره المعارف فقه اسلامی.
------،(بی‌تا)، مصباح الفقاهه. ج3، بی‌جا
سنهوری، عبدالرزاق (1998)، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید. ج3، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
صدر، سید محمد باقر(1417)، بحوث فی علم الاصول. موسسه دائره المعارف فقه اسلامی، قم.
طباطبایی حکیم، سید محسن(1416)، مستمسک العروه الوثقی. ج14،
 قم: موسسه دار التفسیر.
طباطبایی قمی، سید تقی(1400)(الف)، دراستنا من فقه الجعفری. ج4، قم: مطبعه الخیام.
------(1423)(ب)، انوار البهیه فی القواعد الفقهیه. قم: انتشارات محلاتی.
طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم(1410)، الحاشیه المکاسب (للیزدی). ج2، قم: موسسه اسماعیلیان.
طوسی، محمد بن حسن(1387)، المبسوط فی فقه الامامیه. المکتبه الرضویه للاحیاء آثار الجعفریه، چاپ سوم، تهران.
عاملی، زین الدین (شهید ثانی)(1410)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. ج4، قم: کتابفروشی داوری.
------(1413)، المسالک الافهام الی تنقیح الشرایع الاسلام. ج1، قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
عاملی، محمد بن مکی(شهید اول)، (1417)، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه.ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به حوزه علمیه قم.
کاشف الغطاء، مهدی(1423)، احکام المتاجر المحرمه. نجف: موسسه کاشف الغطاء.
گیلانی، ابوالقاسم(1417)،غنائم الایام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
گیلانی، میرزا حبیب الله رشتی(1407)، فقه الامامیه قسم الخیارات. قم: کتابفروشی داوری.
لاری، سید ابوالقاسم(1418)،تعلیقه علی المکاسب. ج1، قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
مامقانی، عبدالله بن محمد(1350). نهایه المقال فی تکمله الغایه الامال. مجمع الذخائر الاسلامیه، چاپ اول، قم.
محقق ثانی، علی بن الحسین عاملی(1414)(الف)، جامع المقاصد فی شرح القواعد. ج4، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.
------، (1414)(ب)، جامع المقاصد فی شرح القواعد. ج6، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.
محقق حلی، نجم الدین(1408)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج2،  قم: موسسه اسماعیلیان.
مراغی، سید میرعبدالفتاح(1417)،العناوین الفقهیه. ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مظفر، محمدرضا(بی‌تا)،اصول الفقه.ج1، بی‌جا: انتشارات اسماعیلیان.
مغربی، ابوحنیفه،(1385)، دعائم الاسلام. ج2، قم: موسسه آل البیت علیهم الاسلام.
موسوی خویی، سید محمد تقی(1414)(الف)، الشروط و الالتزامات التبعیه فی العقود.ج1، بیروت: دار المورخ العربی.
------ (1414)(ب)، الشروط و الالتزامات التبعیه فی العقود. ج2، بیروت: دار المورخ العربی.
------ (1414)(ج)، الشروط و الالتزامات التبعیه فی العقود.ج3، بیروت: دار المورخ العربی.
موسوی خمینی. سید روح الله، بی تا(الف)، کتاب البیع. ج3، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
------ بی‌تا(ب)، کتاب البیع. ج4، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
------ بی‌تا(ج)، کتاب البیع. ج5، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
موسوی شریف، علی(1415). الانتصار فی الانفرادات الامامیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
نائینی، میرزا محمد حسین غروی(1373)(الف)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب. ج1، تهران: المکتبه المحمدیه.
------(1373)(ب)،منیه الطالب فی حاشیه المکاسب. ج2، تهران: المکتبه المحمدیه.
------، (1413)(الف)، المکاسب و البیع. ج1، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
------، (1413)(ب)، المکاسب و البیع. ج2، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
نجفی، محمد حسن(بی‌تا)(الف)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. ج30، بیروت: دار الاحیأ التراث العربی.
------ (بی‌تا)(ب)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. ج22، بیروت: دار الاحیأ التراث العربی.
------ (بی‌تا)(ج)،جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. ج23،  بیروت: دار الاحیأ التراث العربی.
نراقی، احمد(1417)،عوائد الایام فی بیان قواعد الایام. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
-------(1422)، مشارق الاحکام. قم: کنگره نراقیین ملأ مهدی و ملأ احمد.
النقیب، عاطف(1984)، النظریه العامه للمسوولیه الناشئه عن الفعل الشخصی. بیروت: انتشارات عویدات.
نوری، میرزا(1408). مستدرک الوسایل و مستنبط المسائل. ج13، بیروت: موسسه آل البیت علیهم الاسلام.
وجدانی فخر، قدرت الله(1426)، جواهر الفخریه فی شرح الروضه. ج5، قم: انتشارات سماء قلم.
ج. فرانسوی:
Aubry. (C) Rau. C(1856), Cours de Droit Civil françai. T4.  3éd. éd. Imprimerie de Librairie générale de jurisprudence. Cosse. Imprimeur-éditeur. Paris
Buady-Lacantinerie.G. Barde.L. (1902). Traité Théorique et Pratique de Droit Civil. Des Obligations. T2. 12éd. éd. Librairie de la société de recuiel G des lois et des arréte. Paris.
Cabrillac. Rémy. (2005). Droit des obligation. T2. 5éd. éd. dalloz.
Duranton. M. 1834. Corse de Droit Français suivant le Code Civil. T11. éd. Alex-Gobelent,libraire.
Larombière. M.L. (1885). Théorie et partique des obligation.T2.1éd. éd. A.Durand et Pedone-Lariel éditeures. Libraires de la cour de appel et de l'ordre des avocats. Paris
Mazeaud. (Henri, Leon, Jean). (1978).Leçonde Droit Civil. T2. Volume premier. Obligation. 6é. éd. Motchrestien. Paris.
Siville. Léon. (1902). Supplément aux Principes de Droit Civil deFrançoislaurent.T5.1éd. éd Librairies A. Marescq. Paris.
Starck. Boris.(1972). Droit Civil. Obligation. Paris Librairies Techniques.
Weill. Alex, Terré. François.(1975). Droit Civil les obligation. 2é. éd. Dalloz
Toulet. Valerie,(2005). Droit Civil les obligation. 1é. Éd. Paradigme.
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار