عدم قابلیت استناد بطلان در شرکتهای تجاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

قانون تجارت ایران در حوزه شرکت‌های تجاری در موارد مختلفی اصل شرکت یا عملیات شرکت و اعمال ارکان شرکت را باطل و این بطلان را غیرقابل استناد معرفی می‌نماید. عدم قابلیت استناد بطلان به‌عنوان یکی از مصادیق مهم عدم قابلیت استناد وضعیتی است که در آن عنصر حقوقی نسبت به اشخاص مستقیم خود باطل و بی‌اعتبار بوده ولی در نگاه اشخاص ثالث همچون عنصر حقوقی صحیح، واجد اثر است. با توجه به شباهت زیاد عدم قابلیت استناد بطلان با بطلان نسبی، تفکیک دقیق میان مفاهیم مزبور اهمیت می‌یابد. به‌ویژه این‌که می‌توان با شناسایی دقیق مفهوم مذکور، مصادیق عدم قابلیت استناد بطلان در قانون تجارت را مورد واکاوی قرار داد. این پژوهش در صدد است ضمن مفهوم‌شناسی دقیق از اصطلاح عدم قابلیت استناد بطلان، مصادیق مختلف آن را در شرکت‌های تجاری اعم از بطلان خود شرکت یا عملیات شرکت و اقدامات ارکان وابسته به آن، مورد بررسی قرار داده و بدین ترتیب ابهام و اجمال موجود در این خصوص را برطرف نماید.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Non-opposability of Nullity in Commercial Companies

نویسندگان [English]

  • Mahsa Robati 1
  • Saeed Mohseni 2
  • Mohammad Mahdi Ghaboli Dorafshan 2
1 Master of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
2 Associate Professor of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
چکیده [English]

Iran's commercial law in several cases in the scope of commercial companies law has declared the company itself or the company’s operations and also actions of the organs of the company, null but consider this nullity non-opposable. Non-opposability of nullity is, as one of the important example of non-opposability, a situation in which legal element toward the direct parties is void and have no effect, whereas in respect of the third parties, like a correct legal element, is valid and effective. According to large similarity among the concept of non-opposability of nullity and relative nullity, an exact distinction between these concepts, become important. Especially with an exact terminology of the non-opposable nullity, the examples of non-opposability of nullity in commercial law, can be analyzed. This study wants, in addition to present an exact concept of non-opposability of nullity, study and analyze the various examples of this concept in the area of commercial companies including the nullity of the company itself or the company’s operations and actions of the organs of the company and thus resolve ambiguity and brevity in this regard.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non opposability of nullity
  • Relative nullity
  • Commercial Companies
  • Companies Operations

مراجع

الف. فارسی
اسکینی، ربیعا (1395 الف)، حقوق تجارت: شرکت‌های تجاری، ج 1. تهران: سمت.
اسکینی، ربیعا (1395 ب)، حقوق تجارت: شرکت‌های تجاری، ج 2. تهران: سمت.
امیرمحمدی، محمدرضا (1378)، «اثر تجاوز مدیران دولتی از حدود اختیارات خود در انعقاد قراردادها»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 38، شماره 4، 25-35.
ایزانلو، محسن و شریعتی‌نسب، صادق (1391)، «مطالعه تطبیقی عدم قابلیت استناد در حقوق ایران و فرانسه»، مجله حقوق خصوصی، دوره 9. ش 2. 35-66.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1381)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج 2، تهران: کتابخانه گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1391)، الفارق: دائره المعارف عمومی حقوق، ج 2، تهران: کتابخانه گنج دانش.
حیدرپور، البرز (1382)، محدودیت‌های مدیران شرکت‌ها در انجام معاملات: بررسی تطبیقی در حقوق ایران و انگلیس، تهران: مهزیار.
خدابخشی، عبدالله (1389)، «تحلیلی دیگر از ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک»، مجله حقوقی دادگستری، سال 74. ش 71. 9-39.
دمرچیلی، محمد، حاتمی، علی و قرائی، محسن (1389)، قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی، تهران: دادستان با همکاری کتاب آوا و میثاق عدالت.
شهیدی، مهدی(1385)، حقوق مدنی، ج 2(اصول قراردادها و تعهدات). تهران: مجد.
صفی‌نیا، سید نورالدین(1381)، درآمدی بر قانون شرکت‌های تجاری در ایران، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
طالب احمدی، حبیب(1384)، «معاملات قابل ابطال در حقوق ایران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 9. ش 3. 145-162.
عرفانی، محمود(1386)، حقوق تجارت، ج 2. تهران: میزان.
عیسایی تفرشی، محمد(۱۳۷۸)، مباحثی تحلیلی از حقوق شرکتهای تجاری، ج 1. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
عیسایی تفرشی، محمد(1379)، «مفهوم و قلمرو ماده 220 قانون تجارت 1311»، فصلنامه مدرس، دوره 4، ش 1، 39-61.
قبولی درافشان، سید محمدمهدی و محسنی، سعید(1391)، نظریه عمومی بطلان در قراردادها (مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی ایران و فرانسه)، تهران: جنگل.
کاتوزیان، ناصر(1376)، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 3. تهران: شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا.
کاتوزیان، ناصر(1379)، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 2. تهران: شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا.
کاویانی، کورش(1393)، حقوق شرکت‌های تجاری، تهران، میزان.
محسنی، سعید و قبولی درافشان، سید محمدمهدی(1389)، «مفهوم و آثار بطلان نسبی»، دانش و توسعه. سال 17. ش 33. زمستان. 245-271.
مسعودی تفرشی، بابک(1387)، «انتقال ظاهری حق مبنای حمایت از حقوق طرف‌های ثالث در رژیم تجاری ایران»، فصلنامه کانون وکلا. ش 202 و 203، 25-48.
 
ب. لاتین
Bastian, Daniel (1929), Essai d'une théorie générale de l'inopposabilité, Paris, Recueil Sirey.
Carbonnier, Jean (1988), Droit civil, T.4, Les obligations, 13ème éd., Paris, Presses universitaires de France.
Code civil, Version consolidée au 9 octobre 2016.
Code de commerce, Version consolidée au 20 octobre 2016.
Colin, Ambroise, Capitant, Henri et Julliot de La Morandière, Léon (1966), Précis de droit civil, T.2, 3ème éd., Paris, Dalloz.
Cornu, Gérard (1992), Vocabulaire juridique, 3ème éd., Paris, Presses universitaires de France.
 Delmas Saint-Hilaire, Philippe (2000), Le tiers à l'acte juridique, Paris: L.G.D.J.
Demogue, René (1933), Traité des obligations en général, T.7, Partie 2, Paris, Rousseau.
Duclos, José (1984), L'opposabilité: Essai d'une théorie générale, Paris: Librairie générale de droit et de jurisprudence.
Falaise, Muriel (1997), La sanction de l’acte irrégulier (distinction entre nullité et inopposabilité), Petites affiches, No103, pp.1-18.
Flour, Jacques, Aubert, Jean-Luc et Savaux, Éric (2002), Les obligations, l'acte juridique, 2ème éd., Paris, Armand Colin et Delta.
Gaillard, Emmanuel (1985), Le pouvoir en droit privé,Paris: GEBYAI.
Le Cannu, Paul (2001), Le contentieux de la SAS – I: "La nullité des décisions d’associé(s) fondée sur l’article L 222-7 dernier alinéa du code de commerce", Dr.21, ER 012.
Loi n°66-537 du 24 juillet 1966 sur les sociétés commerciales
Malaurie, Philippe, Stoffel-Munck, Philippe et Aynès, Laurent (2009), Les obligations, 4ème éd., Paris: Defrénois-Lextenso éd.
Marty, Gabriel et Raynaud, Pierre (1988), Droit civil, Les obligations, T. 1, 2ème éd., Paris, Sirey.
Masamba, Roger (2014), "Le regime des nullités issu de l’acte uniforme relatif au droit des sociétés commerciales et du Gie", Journal des Sociétés.
Mazeaud, Henri, Mazeaud, Léon, Mazeaud, Jean et Chabas, François (1985), Leçons de droit civil, T.2, V.1, 7ème éd., Paris, Montchrestien.
Merle, Phillippe, Droit commercial, Société commercial, 2e éd., Paris, Dalloz, 1990.
Nguyen Xuan, Chanh (1977), De l'application de la notion d'inopposabilite en droit commercial, Sous la direction de Jean Stoufflet, thèse de Doctorat D'ETAT: Droit privé:Clermont Ferrand 1, France, S.l.: s.n.
Parachkévova, Irina, "Larétroactivité des sanctions en droit des sociétés", La Semaine Juridique Entreprise et Affaires, n° 38, 19 Septembre 2013, pp.1-6.
Roblot, René (1967), Applications et fonctions de la notion d'inopposabilité en droit commercial, in Mélanges offerts à Monsieur le Professeur Pierre Voirin, Paris, Librairie générale de droit et de jurisprudence, pp.710-736.
Veaux, Daniel (1994), Jurisclasseur Civil, Fascicule 122 et 123, Edition de Jurisclasseur.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار