مطالعه تطبیقی «ماهیت حقوقی» نهاد سردفتری و اثر آن بر «انتظام بخشی » نهاد مزبور در دو سیستم سردفتری لاتین و سردفتری عمومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تهران

10.22099/jls.2023.40076.4320

چکیده

هدف از ایجاد مقام عمومی و اندیشه برون سپاری وظایف دولتی به بخش خصوصی ، به عنوان مبنای خاص تاریخی موثر در پیدایش نهاد سردفتری ، منجر به ماهیت خاص این نهاد گردیده البته میان دو سیستم سردفتری لاتین و عمومی تفاوت هایی از این حیث وجود دارد که منجر به تفاوت در انتظام بخشی این نهاد در دو سیستم مذکور شده است ، امری که سبب این پرسش می گردد که در دو سیستم سردفتری لاتین و عمومی ماهیت حقوقی نهاد سردفتری چیست و چه دلایلی لزوم انتظام بخشی آن را توجیه می نماید و نحوه انتظام بخشی این نهاد در دو سیستم مذکور به چه صورت است؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و رویکردی تطبیقی، ضمن بررسی جایگاه سردفتران به عنوان ماموران عمومی و تحلیل ماهیت دوگانه نهاد سردفتری و ذکر دلایل لزوم انتظام بخشی و چگونگی انجام آن در دو سیستم مزبور، به این نتیجه دست یافته است که نهاد سردفتری دارای ماهیتی « شبه عمومی » است که « لزوم انتظام بخشی » آن را برخلاف سایر حرفه های آزاد به ویژه در نظام حقوقی سیویل لا به علت نارسایی های موجود در بازار خدمات سردفتری و خروجی های مثبت سیستم سردفتری لاتین آشکار می نماید از همین رو، دو سیستم سردفتری لاتین و عمومی، از حیث شدت سختگیری در انتظام بخشی متفاوت عمل نموده اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the “Legal Nature “Of the Notary Institution and Its Effect On the “Regulatory” of Notary in Latin Notary and Notary Public Systems

نویسنده [English]

  • Elahe Soleymanabadi
چکیده [English]

The historical foundations of the establishment of a notary institution, have led to the special nature of this legal institution.
The special legal nature of the notary institution has a direct impact on the regulatory legislations and regulations in this scope. The legal nature of the notary is different in the Latin and public notary systems, which has led to differences in the regulatory of this legal institution in the two notary systems. This raises the question of what is the difference between the legal nature of a notary in the Latin and public notary systems, and what effect does this have on the way this institution is regulated?
This research, with a descriptive-analytical method and a comparative approach, examines the position of notaries as public servants and analyzes the dual nature of the notary institution, and states the reasons for the need for regulatory and how to do it in Latin and public notary systems.
This concludes that the notary institution has a "quasi-public" nature. This necessitates its "regulation", unlike other free professions. This is more necessary in the civil law system because there are shortcomings in the notary services market and there is a need for positive outputs in this system. Hence, the Latin and general notary systems are different in terms of strictness of regulation

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Deed"
  • "the law of registration"
  • "notaries"
  • "Evidentiary Effect"
  • "Execution of Deed"

مراجع

  1. منابع

    الف. فارسی

    • امامی، محمد؛ استوار سنگری، کورش (1396) حقوق اداری، ج 1، چ 21، تهران: میزان.

    2- بازیاری سروستانی، غلامعلی (1381) «تشکیلات دفاتر اسناد رسمی در انگلستان (بخش اول)»، ماهنامه کانون سردفتران، دوره 12، شماره 33، صص 112-126.

    • بازیاری، سروستانی؛ نایبی، ناصر (1381) «سردفتری اسناد رسمی در کشور آلمان»، فصلنامه کانون سردفتران، دوره 13، شماره 38، صص 164-182.
    • بیگدلی، وحید؛ شهبازی، موسی (1390) «تحلیلی بر خصوصی‌سازی بخش حمل‌ونقل در ایران؛ موانع و محدودیت‌ها»، راهبرد یاس، دوره 3، شماره 28، صص 1393-214.
    • تاجگر، رضا (1390) «سردفتر کارگزار حاکمیت است»، مجله کانون سردفتران، دوره 12، شماره 119 و 120، صص 10-13.
    • درویشی، بابک، محسنی، وجیهه (1390) «نگاهی به چگونگی انتخاب صلاحیت‌های سردفتران اسناد رسمی در نظام حقوقی ایران و فرانسه»، تحقیقات حقوقی آزاد، دوره 25، شماره 14، صص 164-181.
    • رازانی، بهمن (1385) «حقوق حرفه‌ای سردفتر اسناد رسمی»، مجله کانون سردفتران، دوره 7، شماره 65، صص 84-94.
    • ریاحی، نوربخش (1397) «پژوهشی بر کلیت نظام سردفتری ایران»، فصلنامه قضاوت، دوره 12، شماره 96، صص 149-177.
    • رضایی زاده، محمدجواد، کاظمی، داود (1391) «بازشناسی نظریه خدمات عمومی و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، نشریه فقه و حقوق اسلامی، دوره 6، شماره پنجم، صص 23-46.
    • طباطبائی حصاری، نسرین (1398) «تحلیل حقوقی ماهیت حاکمیتی امور ثبتی و برون‌سپاری آن به دفاتر اسناد رسمی»، مجموعه مقالات اهدایی به دکتر جعفری لنگرودی، صص 930-943.
    • طباطبائی حصاری، نسرین (1398) «مطالعه تطبیقی جایگاه سازمان ثبت اسناد و املاک در ساختار حاکمیت؛ ادغام در سیستم قضایی یا سیستم اجرایی و بدنه دولت»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 10، شماره 1، صص 239-259.
    • عباسی، بیژن (1390) حقوق اداری، چاپ دوم، تهران: دادگستر.
    • عموزاد مهدیر جی، فاطمه (1394) «رژیم حقوقی حاکم بر ارائه خدمات عمومی توسط بخش خصوصی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، حقوق اقتصادی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی.
    • کوتر، رابرت؛ یولن، تامس (1392) حقوق و اقتصاد، ترجمه یدالله دادگر و حامد اخوان هزاوه، چاپ هشتم، تهران: پژوهشکده اقتصاد و دانشگاه تربیت مدرس.
    • گرجی ازندریانی، مرتضوی، هدی (1397) «مفهوم قدرت و نظم عمومی در اندیشه پسامدرن»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، دوره 1، شماره 59، صص 9-33.
    • موسی زاده، ابراهیم (1393) حقوق اداری، چاپ دوم، تهران: انتشارات دادگستر.

    -قوانین

    15-قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب سال 1316

    16-قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب سال 1354

    17-قانون ثبت اسناد و املاک مصوب سال 1310

    18-قانون پیش فروش ساختمان ها مصوب سال 1389

    19-قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386

    20-قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

    ب. انگلیسی

    1.Andresen, Ene )2009( "State Task of the Public Office of Notary”, Jurdica International,Vol.16, No.157, pp.151-164.

    2.Arrunda, Bnito )1996( "The Economics of Notaries", European Journal of Law and Economic, Vol.3, No.1, pp.5-37.

    3.Cox, Noel )2000( "The Notary Public-the Third Arm of the Legal Profession“, New Zealand Business Law Quarterly,Vol.21, No.6, pp.321-335.

    4.Closen, Michael )1997 ("The Public Official Role of the Notary “, J.Marshall.Rev, Vol.31, No.16, pp.651-702.

    5.Elisabet, Elisabet )2013( "The Implementation of the Latin Style Notary in Comparison to the Anglo Saxon Notaries Public Profession”, Phd Thesis, Dissuniversitas Internasional Batam.

    1. Hall. Eamonn G. )2015( "The Common Law and Civil Law Notary in the European Union: A Shared Heritage and Influential Future”, Institute of Notarial Studies, Vol.110, No.2, pp.1-27.

    7.Piombio, Alfred )1997( Notary Public Hand Book-Principles-Practices&Cases, 13ed, New York: Pough Keepsie.

    8.Jingryd, Ola )2012( "Impartial Legal Counsel in Real Estate Conveyances: the Swedish Broker and the Latin Notary", Phd Thesis, Royal Institute of Technology (KTH).

    9.Kuijpers, Nicole )2005( "Liberalization of the Dutch Notary Profession“, CPB Netherlands Burea for Economic Policy Analysis, No.93, Autumn, pp.1-73.

    10.Malavet, Pedro )1996( ”The Latin Notary, A Historical and Comparative Model”, Hastings Int’1 & comp, Vol.19.389, No.23, pp.390-485.

    11.Nahuis, Richard, Noailly, Joelle )2005( "Competition and Quality in the Notary Profession”, CPB Netherlands Bureau for Economics Policy Analysis, No.94, pp.1-18

    12.Nastri, Michele )2007( "Telematics Land Registers: the Role of the Civil Law Notary”, Digital Evidence & Elec.signature, L. Rev, Vol.4, No.19, pp.19-27.

    13.Reimann, Mathias )2009( "The Notary in American Legal History: The Fall and Rise of the Civil Law Tradition”, Handbuchzurgeschichte des Notariats der Europais Chen Traditionen, Summer, pp.559-594.

    14.Schmid, Christoph )2012( "The Dutch and German Notarial Systems Compared", Gw Bremen, pp.1-24.

    15.Tavares, Antonio )2011( "Privatization, Regulation and Market Structures: An Empirical Analysis of the Reform of the Portuguese Notary System, in Public Management Research Conference.

    16.Van den Bergh, Roger & Montangie, Yves )2006( “Theory and Evidence on the Regulation of the Latin notary Profession”, Erasmus Competition & Regulation institute report, 604,26.

    17.Vanden Bergh, Royer )2006( "Competition in Professional Services Markets: Are Latin Notaries Different?”, Journal of Competition Law and Economics, Vol.2, No.2, pp.189-214.

    18.Vau Ghn, Michael )1964( "The Notary Pulic”, Baylor L.Rev,Vol.16, No.16, pp.388-399.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار