مفهوم و آثار مطالبه (Mise en demeure) در تعهدات: مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

در ماده 226 قانون مدنی به واژه «مطالبه» اشاره شده که اقتباسی است از اصطلاح فرانسوی Mise en demeure مندرج در ماده 1146 قانون مدنی 1804 فرانسه (ماده 1231 اصلاحات 2016)؛ به معنی «نهادن در تأخیر» است که نویسندگان قانون مدنی ایران آن را به «مطالبه» ترجمه کرده‌اند و درواقع، نوعی اخطار عدم وفای به عهد یا اخطار عدم اجرا است. در فرانسه برای نهاد مزبور، مفهوم و آثاری در نظر گرفته شده که می‌توان به همان نتایج در حقوق ایران نائل شد. چنانچه می‌توان اثر آن را در مسئولیت و انتقال ریسک و تبدیل ید امانی به ضمانی و دیگر آثار آن را در حقوق ایران پذیرفت. گرچه این نهاد در قانون مدنی مطرح شده، اما در دکترین، تاکنون به این نهاد و آثار آن پرداخته نشده است. اهمیت این نهاد چنان است که قانون مدنی فرانسه در اصلاحات سال 2016 بخشی را به نهاد مطالبه اختصاص داده و ضمانت اجرای قراردادها منوط به انجام این تشریفات شده است؛ بنابراین مطالبه در ماده 226 بیش از آن‌که یک واژه معمولی باشد حکایت از ورود نهادی رومی- فرانسوی به ادبیات حقوق تعهدات ایران دارد. هدف اصلی این مقاله آن است که با روش قابل اعمال در حقوق مدنی تطبیقی و مبتنی بر روشی توصیفی- تحلیلی مفهوم، آثار و استثنائات این تأسیس حقوقی مورد مطالعه قرار گیرد. به عنوان نتیجه، به نظر می رسد احکام و مقررات موجود در حقوق تعهدات فرانسه در حقوق تعهدات ایران نیز قابل پذیرش است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Concept and effects of notice for performance (Mise en demeure) in law of obligations with Comparative Study in French Law

نویسنده [English]

  • Alireza Yazdanian
Associate Professor of Private Law
چکیده [English]

Article 226 of the Civil Code refers to the word " notice for performance " the adaptation of the French term (Mise en demeure) in Article 1146 of the French Civil Code 1804 (Article 1231 of Reformation 2016) means "delaying" which the writers of Iranian civil code have translated into notice for performance and in fact, it is a kind of no-action warning. In France, the concept and effects are considered for this institution which can be achieved with the same results in Iranian law. its role in the responsibility and risk transfer, and other effects can be accepted in the law of Iran. Although this institution has been raised in civil law, the doctrine has not yet addressed this institution and its effects. The importance of this institution is such that the French civil code in the 2016 reform allocates a part to the notice for performance and the sanction of the contracts is subject to this order. Therefore, the notice for performance in Article 226 is more than a common term that it tells of the arrival of the Roman French institution in the literature of Iranian law of obligations which is studied in this research comparatively. The main purpose of this article is to study the concept and effects and exceptions of this legal establishment with the method applied in comparative civil law and based on a descriptive-analytic method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contract
  • Notice for performance
  • Obligations
  • Risk
  • Responsibility

مراجع

جعفرى لنگرودى، محمد جعفر (1342) «مسئولیت قراردادى»، مجله حقوقى وزارت دادگسترى سال 3، شماره1، صص 28 -35.
جعفرى لنگرودى، محمدجعفر (1370) ترمینولوژى حقوق،  چ 5، تهران: گنج دانش.
جعفرى لنگرودى، محمدجعفر (‌1372) حقوق تعهدات، ج 1،  چ2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سماواتى، حشمت‌الله (1368) خسارت ناشى از عدم انجام تعهد در حقوق ایران و نظام‌های حقوقى دیگر،  چ1،  تهران: انتشارات مولوى.
شهیدى، مهدى (1370) سقوط تعهدات،  چ2،تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتى.
صفایى،  سید حسین (1351) حقوق مدنى تعهدات و قراردادها،  ج2، چ 1،  تهران: مؤسسه عالی حسابداران چاپ میهن.
 کاتبى،  حسینقلى (1363) فرهنگ حقوق فرانسه، فارسى، چ 1، تهران: انتشارات گنج دانش.
کاتوزیان، ناصر (1368) حقوق مدنى قواعد عمومى قراردادها، ج4، چ1، تهران: انتشارات بهنشر.
کاتوزیان، ناصر (1370) حقوق مدنى ایقاع، چ1، تهران: نشر یلدا.
کاتوزیان، ناصر (1371) حقوق مدنى عقود معین، ج1، چ4، تهران: شرکت انتشار.
ب. عربی
 ابن حمزه، ابى جعفر محمد بن على طوسى (1408) الوسیله الى نیل الفضیله، چ1، قم: مکتبه آیة الله العظمی المرعشى النجفى.
انصارى، شیخ مرتضى (1375) مکاسب، چ2، تبریز: انتشارات اطلاعات.
 جبعى العاملى، زین‌الدین (1372) الروضه البهیه فى شرح اللمعة الدمشقیه، ج1، چ7،قم: مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلامى.
جبعى العاملى، زین الدین (1414) مسالک الافهام، ج3، چ1، قم: موسسه المعارف الاسلامى.
حلّى (محقّق) ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن (1373) شرایع الاسلام، ج2، چ3، قم: المطبعه اسماعیلیان.
 حلّى، (علّامه) حسن بن یوسف بن مطهر (بى‌تا)(الف) قواعد الاحکام، ج1، (جلد 1 و 2 در یک مجلد)، قم: منشورات الرضى.
حلّى، (علّامه) حسن بن یوسف بن مطهر (بى‌تا)(ب) تذکرةالفقها، ج1، تهران: منشورات المکتبه المرتضویه للاحیاء الاثار الجعفریه.
زحیلى، وهبه (1395) الفقه الاسلامى فى اسلوبه الجدید، چ1، دمشق: دارالنشر دارالکتاب.
سنهورى، عبدالرزاق احمد (1998) الوسیط فى شرح القانون المدنى الجدید، ج1، چ3، بیروت: منشورات الحلبى الحقوقیه.
سنهورى، عبدالرزاق احمد (1998) الوسیط فى شرح القانون المدنى الجدید، ج2، چ3، بیروت: منشورات الحلبى الحقوقیه.
سنهورى، عبدالرزاق احمد (1998) الوسیط فى شرح القانون المدنى الجدید، ج4، چ3، بیروت: منشورات الحلبى الحقوقیه.
 شیخى‌زاده، عبدالرحمن بن محمد بن سلیمان الکیبولى (1419) مجمع الانهر فى شرح ملتقى الابحر. ج3، چ1، بیروت: دارالکتب العلمیه.
عبدالله، هدی (2008) الاعمال غیر المباحه، ج3، چ1، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
عبدالله، هدی (2008) العقد،ج2، چ1، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
عوجی، مصطفی (2007) القانون المدنی، العقد، ج،1، چ،4، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
طباطبائى حایرى، على بن محمد على (1409) الشرح الصغیر فی شرح المختصر النافع، ج2، چ1، قم: مکتبه آیه‌ الله العظمى المرعشى النجفى.
غزالى، ابى حامد محمدبن محمد بن محمد (1418) الوجیز، ج1، چ1، بیروت: شرکة دارالارقم بن ابى الارقم.
نقیب، عاطف (1984) النظریه العامه للمسوولیه الناشئه عن الفعل الشخصى، چ3، بیروت، باریس: انتشارات عویدات، الجزایر، دیوان المطبوعات الجامعیه.
نووى، امام ابى زکریا محى‌الدین بن شرف (1415) کتاب المجموع شرح المهذب للشیرازى، ج15، چ 1، بیروت: دارالاحیاء التراث العربى.
ج. فرانسه
 Bénabent, Alain (2008) Droit civil. Les obligations, 11é ed, Paris Librairie générale de droit et de juris prudence.
Carbillac, Remy (2008) Droit des obligations, 8é éd,Dalloz.
Carbonnier, Jean (1998) Droit civil Les obligations,T4, 21é éd,Presses universitaires de France.
Cornnu, Gerard ( 2000) Vocabulaie juridique, 8é éd, Presses universitaire de France.
Delebecque, Philippe, Jérome pansier,Frédéric (2016) Droit des obligations،Contrat et quasi-contrat،7é éd,LexisNexis.
Delebecque,Philippe ( 2014) " RÉGIME DE LA RÉPARATION. Modalités de la réparation.Règles particulières à la responsabilité contractuelle.Clause pénale " , JurisClasseur Responsabilité civile et Assurances, Fasc  212.
Fabre-Magan,Muriel (2008) Droit des obligations,T1,contrat et engagement unilateral,1é éd, Presses universitaires de France.
Larroumet,Christian (2003) Droit civil  Les obligations, Le contrat,T3, 5é ed, Paris, Economico.
Le Tourneau, Philippe, Cadiet,Loic (1998) Droit de la responsabilité, 1é éd,Dalloz.
Malaurie,Philippe, Aynes,Laurent,Stoffel-Munck,Philippe (2007) Droit civil  Les obligations, 1 é éd, Editions juridiques associées,Défrenois.
Malaurie,Philippe,Aynes, Laurent ( 1998) Droit Civil. Contrats speciaux, 12é éd, Cujas.
Marty,Gabriel, Raynaud,Piérre,Jestaz,Philippe (1989) Droit civil  Les obligations, T 2, Paris, sirey.
Mazeaud,Henri, Léon, Jean (1978) Leçons de droit civil, T 2, volume premier, Obligations, 6 éd éd, par François Chabas, Paris, Montchrestien.
Planiol, Marcel, Ripert, Georges (1931) Traité pratique de droit civil français,T 7, Paris, Librairie Général de Droit et Jurisprudence.
Starck, Boris (1972) Droit civil Obligations, Paris, Librairies Techniques.
Terré,François,Simler,Philippe, Lequette,Yves ( 2005) Droit Civil Les Obligations, 9 é éd ,Dalloz.
Weill,Alex, Terré,François (1975) Droit civil Les obligations, 2é éd, Paris Dalloz.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار