تعارض میان حقوق بشر و شرط ثبات در حقوق سرمایه‎ گذاری خارجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق، دانشکده الیهات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

2 فارغ التحصیل حقوق بین الملل از دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

یکی از مشوق‎های دولت‎های سرمایه‌پذیر برای جذب سرمایه‎گذاری خارجی، گنجاندن شرط ثبات در موافقت‎نامه‎ها و قراردادهای منعقده با سرمایه‎گذاران خارجی است. شروط ثبات در انواع سه‎گانه آن؛ انجمادی، موازنه اقتصادی و هیبرید، مؤید این تضمین است که قوانین جدید مصوب دولت بر سرمایه‎گذاری خارجی اعمال نخواهد شد و در صورت اعمال، خسارت وارده توسط دولت جبران خواهد شد. سؤال اساسی در این تحقیق این است که آیا درج شرط ثبات در قراردادهای سرمایه‎گذاری خارجی با حق حاکمیت دولت‎ها در تصویب و پذیرش قواعد حقوق بشری و ماهیت پویا و متحول حقوق بشر سازگار است؟ و در صورت ناسازگاری چه روش‌هایی برای حل این چالش وجود دارد؟ در این مقاله در راستای پاسخ به سؤال مذکور و حل چالش میان شرط ثبات و تعهدات حقوق بشری با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نشان داده می‎شود که چه به لحاظ نظری و چه به لحاظ عملی، بسته به میزان توسعه یافتگی کشورها، چالش و تعارض قابل توجهی بین شرط ثبات و تعهدات حقوق بشری وجود دارد. درج مستقیم تعهدات حقوق بشری در موافقت‎نامه‎ها و قراردادهای سرمایه‎گذاری، تحدید دامنه نفوذ شرط ثبات، تفسیر مترقیانه از حقوق بشر و ارتقاء شفافیت در مرحله مذاکره و انعقاد موافقت‎نامه و قراردادهای سرمایه‎گذاری از راهکارهای اساسی برای حل این تعارض است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Conflict between Human Rights and the Stabilization Clause in Foreign Investment Law

نویسندگان [English]

  • Hojjat Salimi Turkamani 1
  • Jalil Hazer Vazifeh Qarabag 2
1 Department of law, Azaebaijan Shahid Madani University, Tabriz ,Iran.
2 Graduated in international law at Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

Including stabilization clause in the contracts and agreements concluded with foreign investors, is an incentive introduced by the host states to absorb the foreign investments. The stabilization clause in its triple varieties: freezing, economic equilibrium and hybrid clauses confirm that the new laws approved by the state would not influence the foreign investment and if it does, the government would compensate the loss. The main question here is that whether including the stabilization clause in foreign investment contracts will be consistent with the states' right to sovereignty in approving human rights principles and dynamic and evolving character of human rights? And if inconsistent, what are the methods to resolve this challenge. By employing descriptive and analytical approach, this inquiry shows that both theoretically and pragmatically, there is a notable challenge and conflict between stabilization clause and human rights obligations. The key ways to resolve this conflict are the direct insertion of human rights obligation in agreements and contracts of investment, the limitation of the domain of the stabilization clause influence, the progressive interpretation of human rights treaties, and promoting the transparency in negotiation and concluding levels of investment agreements and contracts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Compensation
  • Foreign Investment
  • Human Rights Obligations
  • Stabilization Clause
ایرانپور، فرهاد (1382) «نظام حقوقی حاکم بر قراردادهای تجاری بین‎المللی دولت»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 62، صص 90-53.
بهمئی، محمدعلی و نجمه تقوی (1396) «مبانی دکترین انتظارات مشروع در حقوق بین‎الملل سرمایه‎گذاری»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 8، شماره 2،صص 497-475.
پیران، حسین (1389) مسائل حقوقی سرمایهگذاری بین‌المللی، تهران: انتشارات گنج دانش.
دالزر، رودلف و کریستف شروئر (1389) اصول حقوق بین‌الملل سرمایهگذاری، ترجمه سید قاسم زمانی و به‌آذین حسیبی، تهران: انتشارات شهر دانش.
رستگار، عباس و داریوش بابایی (1396) «تبیین شرط ثبات در قراردادهای نفتی»، ماهنامه پژوهش ملل، دوره دوم، شماره 20، صص 96-81.
سربازیان، مجید و سهیلا رنجبری (1395) «تعمیم قلمرو موافقت‎نامه‎های داوری به شخص ثالث و آثار آن»، مجله مطالعات حقوقی، شماره 2،صص 85-59.
شمسایی، محمد (1396) «شرط ثبات در قراردادهای دولتی»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال پنجم، شماره 18، صص 130-103.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1384) «مفهوم، انواع و قواعد حاکم بر قراردادهای عمومی»، مجله پژوهش‎های حقوقی، سال چهارم، شماره 7، صص 127-99.
فیروزی مندمی، فراز (1395) «جایگاه تعهدات حقوق بین‌الملل بشر در معاهدات دوجانبه سرمایه‎گذاری»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال هجدهم، شماره 51، صص 191-165.
کول.تیبی، مارگاریتا (1386) «شروط ثبات در معاملات نفتی بین‌المللی»، ترجمه مصطفی السان و علی رضایی، مجله حقوقی، شماره 37، صص  191-169.
مؤمنی راد، احمد و همکاران (1395) «حفظ حقوق زیست‌محیطی بشر در قراردادهای نفتی»، مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال پنجم، شماره 11، صص 130-113.
 
ب. انگلیسی
Cameron, Peter D. )2017) "Stabilization and the Impact of Changing Patterns of Eenergy Investment", Journal of World Energy Law and Business, No.10, pp. 389-402.
Cantegreil, Julien (2011) "The Audacity of the Texaco/Calasiatic Award", The European Journal of International Law, Vol. 22, No. 2, pp. 441-458.
Černič, Jernej Letnar (2009) "Corporate Human Rights Obligations and International Investment Law", Anuario Colombiano de Derecho Internacional, Vol. 3, pp. 243-273.
Černič, Jernej Letnar (2010) "Corporate Human Rights Obligations under Stabilization Clauses", German Journal Law, Vol. 11, No.2, pp. 210-229.
Cotula, Lorenzo (2008) "Reconciling Regulatory Stability and Evolution of Environmental Standards in Investment Contracts: Towards a Rethink of Stabilization Clauses", Journal of World Energy Law & Business, Vol. 1, No. 2, pp. 158-179.
Daintith, Terence (2017) "Against ‘lex Petrolea’", Journal of World Energy Law and Business, No.10, pp. 1-13.
Douglas, Zacary (2009) The International Law of Investment Claims, New York: Cambridge University Press.
Inadomi, Henrik M. (2010) Independent Power Projects in Developing Countries, Kluwer Law International BV, the Netherlands.
Kriebaum, Ursula (2014)The State’s Duty to Protect Human Rights: Investment and Human Rights, (12 August 2019) at: https://deicl.univie.ac.at/fileadmin/user_upload/i_deicl/VR/VR_Personal/Kriebaum/Publikationen/states_duty_protect_human_rights.pdf
Peterson, Luke Eric & Gray, Kevin (2003) »International Human Rights in Bilateral Investment Treaties and Investment Treaty Arbitration«, (12 August 2019) at: http://www.iisd.org/pdf/2003/investment_int_human_rights_bits.pdf.
Leader, Sheldon & Ong, David (2011) Global Project Finance, Human Rights and Sustainable Development, Cambridge University Press.
Sornarajah, Muthucumaraswamy (2001) "Linking State Responsibility For Certain Harms Caused By Corporate Nationals Abroad To Civil Recourse In The Legal Systems Of Home States", in Craig Scott, Ed. Torture as Tort, Oxford: Hart Publishing.
Maniruzzaman, Munir (2008) "The Pursuit of Stability in International Energy Investment Contracts: A Critical Appraisal of the Emerging Trends«, Journal of World Energy Law & Business, Vol.1, No. 2, pp. 119-155.
Mouyal, Lone Wandahl (2016) International Investment Law and the Right to Regulate, New York: Routledge.
Segger, Marie-Claire  & et al (2011) International Investment Law and Human Rights, The Netherlands: Kluwer Law International BV.
Weissbrodt, David & Kruger, Muria (2003) ‘Norms on the Responsibilities of Transnational Corporations and Other Business Enterprises with Regard to Human Rights’,AJIL, Vol. 97, No.4, pp. 901-922.
 
ج. اسناد
Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (OHCHR), (2008) Stabilization Clauses and Human Rights (Consultation Summary), London.
IFC and the United Nations Special Representative of the Secretary-General on Business and Human Rights (SRSG), (2009), »Stabilization Clauses and Human Rights«.