بررسی مبانی فقهی مسئولیت مدنی ناشی از نقص علم بشر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار حقوق خصوصی، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران

3 دانش آموخته دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
امروزه با تولید کالاهای فنی و پیچیده و به جهت نقص علوم و عیوب ناشناخته آنها، خسارات فراوان و بعضاً غیر قابل جبرانی به افراد جامعه،گردیده؛ که به دلیل عدم مکفی بودن روابط قراردادی نمی­توان بر مبنای اصول و قواعد حقوقی در این موارد فرض ضمان نمود، بر همین اساس در اکثر نظام­های حقوقی دنیا نقص علم از عوامل رافع مسئولیت شناخته شده که پذیرش این نوع دفاع و تنها گذاشتن زیان­دیدگان در برابر صاحبان کالاها و خدمات نوین که دارای امکانات مالی بسیار در دفاع از خود هستند، موجب تضییع حقوق متضررین گردیده، بنابراین در این پژوهش سعی شده با مراجعه به فقه غنی اسلام و با بازخوانی جدیدی از قواعد فقهی­ای همچون قواعد غرور، غنم و غرم، لاضرر و... راه حل مناسبی برای جبران زیان ارائه گردد، تا هم خسارت جبران شود و هم صاحبان علوم و فنون جدید انگیزه خود را برای ادامه فعالیت از دست ندهند.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The study of jurisprudential foundations of civil responsibility due to human science deficiency

نویسندگان [English]

  • Jamshid Jafapor 1
  • Abolhassan Mojtahed Soleimani 2
  • Mohammad Rahimi Sekkeravani 3
1 Associate Professor of private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Kharazmi University , Tehran, Iran
2 Assistant professor of private Law, faculty of law and political sciences, Kharazmi University , Tehran, Iran
3 PHD in private law ,Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Today, with the production of technical and complex goods, due to the defects of science and their unknown defects, Lots of damages and sometimes irreparable damage to the community due to the inadequacy of contractual relations, it cannot be assumed on the basis of the principles and rules of law in these cases. Accordingly, in most legal systems of the world, the defect of science is one of the factors responsible for eliminating responsibility that accepting this kind of defense and only leaving the losses to the owners of new goods and services, who has a lot of financial means to defend themselves has caused the loss of the rights of the sufferers therefore, in this research, we tried to refer to the rich Islamic jurisprudence and with a new re-reading of jurisprudential rules such as the rules of pride, richness and misery, and ... the appropriate remedy is to compensate for damage, and the new science and technology owners do not loss motivation to continue their work.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Producer
  • Injured
  • Compulsory guarantee
  • Compensation
منابع
الف. فارسی
بهرامی احمدی، حمید(1388). حقوق مدنی 4، مسئولیت مدنی. تهران: نشر میزان.
فتاح زاده، زهرا و امینی، علیرضا(1391). «قلمرو ضمان ناشی از عیب کالا و نقص اطلاع رسانی در نحوه صحیح مصرف»، مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال 4، شماره 6.
کاتوزیان، ناصر(1387). حقوق مدنی(الزام‌های خارج از قرارداد)، ضمان قهری. جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کاتوزیان، ناصر(1385). مسئولیت ناشی از عیب تولید. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کاظمی، محمود(1386). «مسئولیت مدنی ناشی از خون‌های آلوده»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 27، شماره 2: 240-270
کریمی، نسرین(1389). «مسئولیت مدنی بدون تقصیر ناشی از انتقال خون‌های آلوده» فصلنامه حقوق پزشکی، سال 4، شماره 14: 153-191
محقق داماد، مصطفی(1384). قواعد فقه بخش مدنی. جلد1، تهران: انتشارات سمت.
ب. عربی
ابن منظور، محمد بن مکرم بن منظور الأفریقی المصری(1414). لسان العرب، بیروت: انتشارات دار صادر.
انصاری، مرتضی(1411). المکاسب. جلد2، قم: مطبوعات دینی
جبعی عاملی، زین الدین(شهید ثانی)(1414). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. بیروت: موسسه البلاغ.
عاملی(شهید ثانی)، زین الدین­بن­علی(1316الف). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج1، قم: انتشارات داور.
عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی(1316ب). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. جلد2، قم: انتشارات داور.
غروی نائینی، میرزا محمد حسین(1373).منیه الطالب فی حاشیه المکاسب. جلد 2، تهران: مطبعه حیدری.
مکارم شیرازی، ناصر(1425). القواعد الفقهیه. جلد2، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب.
محدث بحرانی، یوسف بن ابراهیم(1405). الحدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره. جلد 18، قم: دفتر انتشارت اسلامی جامعه مدرسین.
موسوی بجنوردی، سیدمحمدحسن(1419).القواعد الفقهیة الطبعه الاولی. تحقیق مهری مهریزی و محمد حسین درایتی، جلد2، قم: نشر الهادی
مصطفوی، سید محمدکاظم(1421). مائه قاعده فقهیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی
نجفی، محمد حسن(1404). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. جلد 27، قم: داراحیا التراثی العربی.
نراقی، ملأ احمدبن محمد(1417). عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.