سازوکارهای حقوقی تعامل اصناف با دولت و ضعف نهادمندی اتحادیه‌های صنفی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شیراز

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه شیراز

چکیده

در این نوشتار، تمرکز بر تحلیل سازوکارها و الزامات حقوقی در ارتباط با روابط اتحادیه‌های صنفی با دولت، کاستی‌ها و ضعف نهادمندی این روابط در ایران است. این مطالعه به صورت بین رشته‌ای در ذیل حقوق عمومی و علوم سیاسی صورت گرفته است. مهم‌ترین پرسش‌های این تحقیق عبارت‌اند از: مهم‌ترین الزامات حقوقی در فعالیت و تعامل اصناف با دولت در ایران در دو دهه اخیر کدامند؟ مهم‌ترین متغیرهای مؤثر بر عدم موفقیت کامل اتحادیه‌های صنفی و تعامل ضعیف آن‌ها با دولت در ایران چه بوده‌اند؟ در پاسخ باید گفت که در قانون نظام صنفی و قانون اساسی ایران، الزامات، تمهیدات و فرصت‌های لازم برای فعالیت اتحادیه‌های صنفی، عمدتاً پیش‌بینی شده‌اند لذا عدم موفقیت کامل اتحادیه‌های صنفی را باید در متغیرهای سیاسی، تشکیلاتی-سازمانی و متغیرهای جامعه شناختی جستجو کرد. البته در این نوشتار، موفقیت‌های نسبی عملکردی و پیشرفت‌های تشکیلاتی اتحادیه‌های صنفی نادیده گرفته نشده‌اند ولی با نقطه مطلوب، فاصله نسبتاً زیادی وجود دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Legal Mechanism of Interaction Between Guilds and state and Weak Institutionalizing of Professional Unions in Iran

نویسندگان [English]

  • Kalilolah Sardarnia 1
  • Sasan Jahedin Mohammadi 2
1 Associate professor ,Department of Political science, Faculty of Law and Political Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 M.A in Public Law, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Abstract
In this article, the emphasis has been on analysis of the mechanism and legal obligations about reations of guilds and professional unions with state, their deficiencies and weak institutionalizing of this relation in Iran. This study has been conducted by interdisciplinary manner in two courses of public law and political sciences. The main questions in this article are: What are the important legal mechanism and obligations on the activities and interaction of guilds with state in Iran in two last decades? What have been the important efficient variables on the non-full successfulness of professional unions and their weak interaction with state in Iran? In answer must be said that: in the professional system law and the constitution, have been articulated the obligations, preconditions and necessary opportunities for the activities of professional unions, and then, Must try to find the reasons of non-full successfulness of these actors in political, organizational and sociological variables. Of course, in his article, have not been denied the relative practical successfulness and organizational advancement of them, but have nearly much distance with ideal type.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Iran
  • Professional Unions
  • Interaction with State
  • Legal Mechanism
  • Obligations
  • Institutionalizing
منابع
الف. فارسی
اتاق اصناف کشور(1392)، قانون نظام صنفی کشور، مصوب 12/06/1392
اشرف، احمد (1375)؛ «نظام صنفی، جامعه مدنی و دموکراسی در ایران»، ماهنامه گفتگو، زمستان، شماره 14.
افشاری، فریدون (1386)؛ ماهیت قانونی اصناف و اصول حاکم بر آن در حقوق ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، ایران.
امامی، محمد و استوار سنگری، کوروش (1389)، حقوق اداری، چاپ دوازدهم، جلد 1، تهران: انتشارات میزان.
امیر احمدی، هوشنگ (1379)؛ «نقش دولت و جامعه مدنی در فرآیند توسعه»، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 100-99.
آزاد ارمکی، تقی (1372)؛ «عوامل مؤثر در موفقیت بیشتر مشارکت مردم در توسعه»، فرهنگ توسعه، شماره 10، سال دوم.
پاول، فرد (1387)، «دولت، رفاه و جامعه مدنی»، در مجموعه مقالات اعتماد و سرمایه اجتماعی (به کوشش فران تونکیس)، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
پوپر، کارول (1378)؛ جامعه باز و دشمنان آن، ترجمه علی‌اصغر مهاجر، تهران: شرکت سهامی انتشار.
جانسون، گلن (1378)؛ اعلامیه جهانی حقوق بشر و تاریخچه آن، ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نشر نی.
خسروی، مجید و خسروی، میلاد (1392)، حقوق نظام صنفی، تهران: انتشارات ادبستان ـ آیلار.
درگاه اینترنتی کیهان، مورخه تیرماه 1393، کد خبر 19250 http//:www.kayhan.ir.fa/news/19250
دعاگو، حسین (1386)؛ «تاریخ، جامعه، دولت و اقتصاد اصناف»، تهران: روزنامه ابتکار، نسخه شماره 893.
سردارنیا، خلیل­اله (1391)؛ جامعه‌شناسی سیاسی ایران، تهران: نشر میزان.
شهابی، مهدی و رحمتی فر، سمانه (1392)، «تحول روند ایجاد قاعده حقوقی در عصر جهانی شدن»، فصلنامه مطالعات جهانی شدن، شماره 13، 128-104.
صوفی، محمدرضا (1385)، «عملکرد قانون نظام صنفی و دستاوردهای آن»؛ (30/10/1385)، http://www.Job portal.ir/news/s2/Default.aspx?
علیخانی، محمد (1373)؛ حقوق اساسی، تهران، انتشارات بستان.
غرایاق زندی، داود (1385)؛ نهادهای مدنی و هویت در ایران، تهران: تمدن ایرانی.
غفاری، غلامرضا و نیازی، محسن (1386)؛ جامعه‌شناسی مشارکت، تهران: نشر نزدیک.
قاضی، ابوالفضل (1375)؛ حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
گلابی، سیاوش (1390)؛ اصول و مبانی جامعه‌شناسی، تهران: نشر میترا.
گنج‌بخش، محمود (1377)، رژیم حقوقی حاکم بر انجمن‌های صنفی (کارگری و کارفرمایی) در حقوق ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشکده حقوق دانشگاه شیراز.
هاشمی، سید محمد (1391)؛ حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، تهران: نشر میزان.
هانتینگتون، ساموئل (1373)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ سوم، تهران: نشر علم.
 
 
 
 
ب. لاتین
 
Diamond, Larry. (1997), “Rethinking Civil Society”, Journal of Democracy, Vol. 5, No 03.
Plumptre, Tim & Graham, John (1999),"Governance & Good Governance", Institute on Governance, December.
Whitehead, Laurence. (2004), “the Uncivil Interstices between Civil and Political Society” in Peter Bunell & Peter Calvert (eds), Civil Society in Democratization, USA, Frankass Publication.