تبیین فلسفی عقد معلق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تهران

چکیده

ریشه اختلاف‌نظر در وضعیت حقوقی عقد معلق به رویکرد اتخاذی نسبت به متعلق تعلیق و امکان انفکاک انشاء از منشأ باز می گردد. پذیرش رابطه علیت بین انشاء و منشأ و عدم امکان انفکاک بین علت و معلول، برخی را به ابراز نظریه بطلان عقد معلق سوق داده و برخی دیگر را ناگزیر نموده تا «اثر عقد» را متعلق تعلیق معرفی نمایند. مع‌هذا، متعلق تعلیق همان مُنشأ است و امکان انفکاک انشاء از مُنشأ را بایستی در امکان جدایی علت از معلول جستجو کرد. کیفیت صدور قصد انشاء در عقد معلق به نحوی است که پس از ایجاب و قبول، مُنشأ در وجود نیازمند تحقق امر دیگری در خارج است. نحوه تأثیر قصد انشاء در این عقد به نحوی نیست که وجوب مُنشأ را به سرحد کمال برساند و فرض وجود امری پیش از نیل به سرحد وجوب، محال است. تلازم علت و معلول اختصاص به علت تامه دارد و قصد انشای عقد معلق علت ناقصه محسوب است. لذا، انفکاک انشاء از مُنشأ قابلیت تحقق دارد و معلق علیه جزء اخیر علت تامه برای تحقق ماهیت اعتباری عقد خواهد بود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Philosophic Explanation of Suspended Contract

نویسندگان [English]

  • Serous Heidari 1
  • Abdollah Tagaddosi 2
1 Assistant professor in Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 M.A in Public Law, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The root of disagreement about the legal status of suspended contract must be detected from taken approach as to the subject matter of suspension and the possibility of separation between creation and creature. Adoption of causality between creation and creature with consideration to the impossibility of separation between cause and effect, has led some to propose the theory of nullity of suspended contract and forced the others to introduce the effect of contract as the subject matter of suspension. However,  the nature of contract must be seen as it and the possibility of separation between creation and creature can be detected from the possibility of separation between cause and effect. In conditional contracts, the creative intention emanates in a manner which indicates the necessity of another element for the creation of the legal nature of contract. The rule of correlation between cause and effect is exclusively applied to final cause and, whereas the creative intention in the suspended contract must be considered as an al-cause, separation of creation and creature will be possible. From this perspective, the occurrence of intended condition will be the last component of final cause for the creation of legal nature of contract.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Suspended Contract
  • Conditional Contract
  • Separation of Cause and Effect

مراجع

الف. فارسی
امامی، سید حسن (1387). حقوق مدنی، ج 1، تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
امینی، علیرضا (1387). نظریه‌های ایجاد و ابراز در انشاء، پژوهش نامه فقه و حقوق اسلامی، سال اول، شماره 2، صص30-9.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1340). تأثیر اراده در حقوق مدنی (رساله دکتری)، چاپ گیلان.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1372). ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1388). دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت، ج 1، تهران: کتابخانه گنج دانش.
حسینی مقدم، سید عسکری (1387). تعلیق در قراردادها، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
حسینی مقدم، سید عسکری (1386). تحلیل فقهی و حقوقی تعلیق در قراردادها، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره 4، شماره 10، صص166-145.
درودیان، حسنعلی (بی تا). جزوه حقوق مدنی سه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شهیدی، مهدی (1383). اصول قراردادها و تعهدات، تهران: انتشارات مجد.
شهیدی، مهدی (1377). تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران: نشر حقوقدان.
شهیدی، مهدی (1391). حقوق مدنی 3؛ تعهدات، تهران: انتشارات مجد.
صفایی، سید حسین (1393). قواعد عمومی قراردادها، تهران: نشر میزان.
عباسیان چالشتری، محمدعلی (1379). رابطه علیت، مقالات و بررسی‌ها، دفتر 68، 241-219.
قربانپور، امیر مهدی (1382). تعلیق در عقود، اعتبار و آثار آن، مجله حقوقی دادگستری، شماره 44، 164-141.
کاتوزیان، ناصر (1381). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران: نشر میزان.
کاتوزیان، ناصر (1374). دوره مقدماتی حقوق مدنی (اعمال حقوقی: قرارداد-ایقاع)، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کوششی، پریش (1392). درآمدی بر فلسفه اسلامی، تهران: انتشارات راه نوین.
مصباح یزدی، محمدتقی (1379). آموزش فلسفه، ج 2، تهران: انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1375). دروس فلسفه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مطهری، مرتضی (1393). [مقدمه و پاورقی بر] اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 3، تهران: انتشارات صدرا.
 
ب. عربی
آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین (1407). فوائد الاصول، تهران: وزارت ارشاد.
آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین (1413). کفایه الاصول، با حواشی میرزا ابوالحسن مشکینی، ج 1، قم: انتشارات لقمان.
اردبیلی، احمد بن محمد (1403). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج 8، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
اصفهانی، محمد حسین کمپانی (1418). حاشیه کتاب المکاسب، ج 1 و 4، قم: انوار الهدی.
انصاری، شیخ مرتضی (1374). کتاب المکاسب، ج 1، قم: انتشارات دهاقانی (اسماعیلیان).
بجنوردی، سید میرزا حسن (1380). منتهی الاصول، ج 1، تهران: مؤسسه العروج.
بروجردی، حسین (1415). نهایه الأصول، تهران: نشر تفکر.
بهجت، محمد تقی (1388). مباحث الاصول، ج 2، قم: انتشارات شفق.
حسینی روحانی، سید محمد (1413). منتفی الأصول، تقریرات عبدالصاحب حکیم، ج 1، قم: دفتر آیت الله سید محمد حسینی روحانی.
حکیم، سید محسن (1416). مستمسک العروه الوثقی، ج 12، قم: مؤسسه دارالتفسیر.
خوئی، سید ابوالقاسم (1412). مصباح الفقاهه فی المعاملات، تقریرات محمد علی توحیدی، ج 3، بیروت: دارالهادی.
خوئی، سید ابوالقاسم (1417). محاضرات فی اصول الفقه، تقریرات محمد اسحاق فیاض، ج 2، قم: دارالهادی للمطبوعات.
شهید اول، محمد بن مکی العاملی (1400). القواعد و الفوائد (فی الفقه و الاصول و العربیه)، ج 1 و 2، قم: کتابفروشی مفید.
شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1416). تمهید القواعد، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
صدر، سید محمد باقر (1978). دروس فی علم الأصول، ج 1 و 2، بیروت: دارالکتاب اللبنانی.
علامه حلی، حسن بن یوسف (1414). تذکره الفقهاء، ج 10، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
فاضل مقداد، ابن عبدالله (1403). نضد القواعد الفقهیه علی مذهب الامامیه، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی (ره).
نائینی، میرزا محمد حسین غروی (1373). منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ج 1، تهران: المکتبه المحمدیه.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار