معیار عمل حاکمیت در حقوق اداری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

چکیده

اعمال دولت در حقوق اداری، با معیار شیوه­­ی عمل، به دو نوع عمل تصدی و عمل حاکمیت تقسیم شده است. تقسیم­بندی مذکور درحوزه­های مختلف حقوق اداری از جمله تعیین قاضی صالح، تعیین رژیم مسئولیت مدنی و کیفری دولت، رژیم مالی و سازمانی دستگاه­های دولتی و بالاخره تعیین حقوق استخدامی انواع کارکنان دولت به­کار رفته است. در نظام حقوق اداری ایران، از معیار عمل حاکمیت در حوزه­های مذکور بهره­گیری شده است، لکن در این نوشتار نشان داده­ایم معیار عمل حاکمیت، به عنوان معیار تعیین صلاحیت قضایی و معیار مسئولیت مدنی دولت در سیر تحولات حقوقی منسوخ شده و درحوزه­های مسئولیت کیفری و سازمانی و استخدامی نیز علیرغم اعتبار قانونی معیار مذکور، به علت ابهامات موجود در مفهوم و مصداق آن، در عمل فاقد کارایی حقوقی و قضایی بوده و اثر آن صرفا در حوزه­ی سیاست­گذاری محدود می­شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The criterion of "act of authority" in administrative law in Iran

نویسنده [English]

  • Seyed Mojtaba Vaezi
Assistant Professor of Shiraz University
چکیده [English]

The acts of the State in administrative law, according the criterion of the method, are divided into act of authority and act of management. This division is used in the different areas of administrative law such as the determination of the competent judge, the rules of civil liability of the state, etc... In the system of administrative law of Iran, the criterion of the act of authority is used in the above fields. But we have shown in this writing, that the act of authority as the criterion of legal competence and the rules of civil liability of the State is canceled, and also in the areas of criminal liability and administrative organization and civil service, despite the legal credit, this criterion is without any efficiency because of vagueness in its concept, and its effect is limited in the scope of making politics.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Act of authority
  • act of management
  • jurisdiction
  • civil liability of State
  • civil service
منابع
الف. فارسی
-امامی، محمد؛ استوارسنگری، کورش(1386). حقوق اداری ایران. ج1. تهران: میزان.
-امامی، محمد؛ واعظی، سیدمجتبی؛ سلیمانی،مهستی(1391). ضوابط دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت اداری. تهران: میزان.
- توازنی زاده، عباس. (1384). "تاثیر اعمال حاکمیت و اعمال تصدی بر رژیم حقوقی حاکم بر سازمان های دولتی و برنامه های اصلاح ساختار نظام اداری ایرانمجلس و پژوهش، سال سیزدهم/ 51: 57-100.
-صدرالحفاظی، نصرالله(1372). نظارت قضایی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری. تهران: شهریار.
-طباطبایی موتمنی، منوچهر(1385). حقوق اداری. تهران: سمت.
- واعظی، سید مجتبی(1392). "مطالعه تطبیقی معیارهای صلاحیت دادرسی اداری در ایران و فرانسه". نامه مفید حقوق تطبیقی، 97: 25-44.
 
ب. لاتین
 
CHAPUS(R). (2000). Droit administratif général. Paris:  Montchrestien.-
-CHEVALLIER(J). (2003). Le service public. Coll « Que sais-je ? », 5e édition. Paris: PUF.
-Gaudemet, Y. (2000).  Traité de droit administratif.  tome 1, 16 édition, Paris:  L.G.D.J.
-JULIEN-LAFFERRIERE(F). (1996). « La dualité de juridiction, un principe fonctionnel ? », in Mélanges Roland Drago. Paris: Economica. pp395-426.
VAKIL(M). (1934). Les recours contre l’administration d’après le droit public persan. Th. Paris.-
VEDEL(G). (1954). « Les bases constitutionnelles du droit administratif». E.D.C.E. pp21-53.-