ابعاد حقوقی میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای حقوق عمومی دانشگاه تهران

چکیده

     مقاله حاضر که به فضای ماورای جو با رویکردی حقوق بشری نگریسته، پس از بیان مفهوم، پیشینه و عقاید مخالفان اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو، به تحلیل عناصر پنج­گانه­ی آن شامل: غیرقابل تخصیص بودن، تقسیم منصفانه منافع، نفع بشریت، مدیریت بین­المللی و استفاده صلح­آمیز پرداخته است که مهمترین دستاورداین مقاله، پاسخ به برخی از چالش­های موجود در زمینه­ی­ شناسایی فضای ماورای جو به عنوان میراث مشترک بشریت می­باشد و می­تواند دستیابی هرچه بیشتر کشورهای فاقد فناوری فضایی به فضای ماورای جو را توجیه نماید. امروزه، نظریه­ای که فضای ماورای جو، کره ماه و سایر اجرام آسمانی را میراث مشترک بشریت می­داند، آنها را غیر قابل تصاحب و تملک دانسته و معتقد است منافع حاصل از آنها باید به نحو عادلانه میان کشورها تقسیم شود به­طوری که در کنار منافع کشورهای در حال توسعه، تلاش­های کشورهای توسعه­یافته در زمینه اکتشافات فضایی نادیده گرفته نشود. عینیت یافتن این مفهوم منوط به ایجاد یک نظام بین­المللی برای اداره آن است و تا زمان ایجاد این نظام بین­المللی، این عنصر از طریق همکاری­های بین­المللی، در سایه­ی استفاده صلح­آمیز از فضای ماورای جو به­عنوان عنصر دیگر این اصل، محقق خواهد شد. 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Legal dimensions of common heritage of mankind in outer space

نویسندگان [English]

  • Bijan Abbasi 1
  • Moreza Rostami 2
1 Associate Professor of Tehran University
2 Phd. Student at public law, Tehran University
چکیده [English]

Most of lawyers have recognized five elements for common heritage of mankind in outer space. Outer space, moon and other celestial bodies couldn't be subject to possession. Also resulting interests of them should be equitably distributed among countries, so that regard developing countries activities beside interests of developing ones. The Interest  of mankind as one of another elements indicate us that economic exploitation of space should be compatible with mankind interest, shouldn't impair area environment  and results from space researches should be accessible for all to use, too. The materialization of this concept in outer space is subject to establishment of an international system for its management and until happening this, mentioned element has been come to pass with international cooperation in various dimensions. Fifth element - Peaceful use of outer space – that its interpretation in meaning of non-military use (opposite non-aggressive use) is more correspondents with thesis of common heritage of mankind, prepares the way for materialization of other elements.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • non-appropriation
  • equitable distribution
  • interest of mankind
  • international management
  • peaceful use
  • copous
  • moon treaty
  • province of all mankind
منابع ومآخذ
الف.  فارسی
آقایی، بهمن (1378)؛ فرهنگ حقوقی بهمن، تهران، انتشارات گنج دانش.
جمالی، حمیدرضا (1389)؛ «میراث مشترک بشریت، مفهوم و کاربرد آن در حقوق بین­الملل»، دانشنامه حقوق و سیاست، 6: 75-60.
-------- (1388)؛ «نقد نظریه تاریخی حاکمیت در پرتو مفهوم میراث مشترک بشر»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین­المللی، 3: 118- 4.
خسروی، مجید (1381)؛ هوا و فضا از دیدگاه حقوقی، تهران، انتشارات سازمان عقیدتی و سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران.
ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1389)؛ حقوق بین­الملل عمومی، تهران، انتشارات گنج دانش.
 
ب. انگلیسی
Bautista Payoyo, Peter (1994); Ocean governance: sustainable development of the Seas, The United Nations University Press. Available at: http://archive.unu.edu/unupress/unupbooks/uu15oe/uu15oe0q.htm
B. Dietrich, George (2002);Extending the Principle of the Common Heritage of Mankind to Outer Space, (A thesis for the degree of Master of Laws), Institute of Air and Space Law, McGill University. Available at: http://digitool.library.mcgill.ca/R/?func=dbin-jump-full&object_id=29561&local_base=GEN01-MCG02
Billings, Lina (2006); How Shall We Live in Space? Culture, Law and Ethics in Spacefaring Society. Available at: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0265964606000749
Danilenko, G.M. (1988); the Concept of the Common Heritage of Mankind in International Law, Annals of Air and Space Law. Available at:
http://books.google.com/books/about/The_Concept_of_the_Common_Heritage_of_Ma.html?id=9W1Hi_AfNvQC
De Man, Philip (2010); the Exploitation of Outer Space and Celestial Bodies – A Functional Solution to the Natural Resource Challenge. Available at:
Ervin, Scott (1984); Law in a Vacuum: The Common Heritage doctrine in outer Space Law, Boston College International and Comparative Law Review, (Vol. 7; Issue 2; Art. 9). Available at: http://lawdigitalcommons.bc.edu/iclr/vol7/iss2/9/
Gabrynowicz‚ J.I. (1992); the province and heritage of mankind reconsidered: A new beginning‚ The Second Conference on Lunar Bases and Space Activities of the 21st Century, Proceedings from a conference held in Houston, 1988, NASA Conference P. 3166, available at: http://adsabs.harvard.edu/full/1992lbsa.conf.691G
Gabrynowicz, Joanne Irene & Etil Serrao, Jacqueline (2004); An Introduction to Space Law for Decision Makers,  Journal  of  Space Law (University of Mississippi School of Law), Vol. 30, No. 2. Available at: http://www.spacelaw.olemiss.edu/JSL/Back_issues/JSL%2030-2.pdf 
Gál, Gyula (2004) ; Some Remarks to General Clauses of Treaty Space Law, Journal of the International Law Departmant of the University of Miskolc, Vol. 1. Available at: http://www.unimiskolc.hu/~wwwdrint/mjil/20041gal1.pdf
George Cherian, Jijo & Abraham, Job  (2007); Concept of Private Property in Space-An Analysis, Journal of International Commercial Law and Technology, National University of Advanced Legal Studies, Kerala, India, (Vol. 2, Issue 4). Available at: http://www.jiclt.com/index.php/jiclt/article/viewDownloadInterstitial/34/33
Jakhu, Ram (2009); Who Owns the Moon? Institute of Air and Space Law, McGill University, Montreal, Canada. Available at:
Kopal, Vladimir (1972); the development of legal arrangements for the peaceful uses of the Moon (Proceedings of the 15th Colloquium on the Law of Outer Space).Available at:
S.Vereshchetin, Vladlen (1984); Limiting and Banning Military Use of Outer Space: Issues of international law, In Essays in International Law in Honour of Judge Manfred Laches, by: Martinus Nijhoff Publishers. Available at:
United Nations Treaties and Principles on Outer Space (2008), United Nations Publication, New York. Available at: http://www.oosa.unvienna.org/pdf/publications/st_space_11rev2E.pdf
Wolter, Detlev (2006);Common security in outer space and international law,United Nations Institute for Disarmament Research ,Geneva, Switzerland. Available at: