مفهوم اکراه و تأثیر آن بر اراده با نگاهی به حقوق فرانسه و مصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22099/jls.2013.1811

چکیده

در فقه بحث عیب رضا یا اراده مطرح نشده است هر چند برخی از نویسندگان این اصطلاح را به حقوق اسلام نسبت داده اند. آن چه از نظر مشهور فقها می توان برداشت کرد این است که اکراه، عیب رضا یا عیب اراده نیست بلکه تنها رضا را از بین می برد. اکراه عبارت است از: « فشار غیرعادی و نامشروعی از طرف انسانی با قصد از بین بردن رضا است؛ به گونه ای که تهدید شونده تحت تأثیر ترس با اعتقاد به ورود ضرری قابل ملاحظه، حاضر به انجام عمل حقوقی می شود». قانونگذار ایران در زمینه اکراه و اشتباه،  (ماده 199 تا 209 ق.م.) قانون مدنی فرانسه را علاوه بر فقه امامیه مد نظر قرار داده است و با وجود این که در مقام بیان احکام کلی این دو بوده، اکراه واشتباه را به عنوان عیب اراده یا رضا اعلام نکرده است. رضا در یک تحلیل دو گونه است: رضای معاملی و رضای به معنای طیب نفس. رضای معاملی آن است که شخص حاضر به انجام معامله می شود و ممکن است در همان حال طیب نفس (رضای ذاتی) یعنی خوشنودی هم نداشته باشد. به نظر می رسد رضای حاصل در نتیجه اکراه که در ماده 199 قانون مدنی موجب عدم نفوذ معامله اعلام شده است رضای معاملی است. در نتیجه برای مؤثر بودن عقد مکره، رضای ذاتی مکره پس از رفع فشار الزامی است
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conception of duress and its effect on will with consideration of French and Egyptcian law

چکیده [English]

In the Islamic jurisprudence the vice of consent was not considered. Somebody said that Islamic jurists have dealt with this question, but the most of the jurists have said that duress destroys the consent.Duress is: Extraordinary and unlawful pressure from a human being on the other, with the intention of destroying the consent, so that the person under threat, because of fear, is persuaded that he will have a considerable damage, so that he will make a contract.Iranian lawmakers in this matter of duress and mistake have taken in consideration the French law and Islamic jurisprudence, but they have not said that duress and mistake are vice of consent.Consent, from a point of view, is twofold: consent to the contract (only), and contract with satisfaction. Contract with consent only has the meaning that it is without gladness. It seems that, in the article 199 of the civil law, the consent following duress has the first of the above two meanings. Therefore, so that a contract
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Duress
  • Will
  • Consent
  • Intention
  • Vice of Consent