مطالعه تطبیقی ریسک‌های فنی و مهندسی در قراردادهای ای.پی.سی صنعت نفت ایران و فیدیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد رشته حقوق نفت و گاز دانشگاه علامه طباطبایی

2 گروه حقوق، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

10.22099/jls.2021.39174.4182

چکیده

نظر بر گسترش استفاده از قراردادهای ای.پی.سی در صنعت نفت و گاز، ارزیابی شیوه‌ توزیع قراردادی ریسک‌ها و مسئولیت‌های اجرای پروژه میان طرفین این قراردادها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شیوه‌های مدیریت ریسک، اهمیت بسزایی دارد. در این مقاله ضمن بررسی سند‌‌ ای.پی.سی اختصاصی صنعت نفت و مقایسه‌ آن با سند‌ ای.پی.سی صنعتی (نشریه 5490) و همچنین ای.پی.سی کلیددردست فیدیک با هدف ارزیابی نحوه‌ توزیع قراردادی ریسک‌های فنی، مهندسی و عملیاتی در این اسناد، به این پرسش پاسخ خواهیم داد که تدوین سند ای.پی.سی اختصاصی صنعت نفت بر مبنای اقتضائات و الزام‌های خاص و همچنین وجود ریسک‌های غیرمتعارف در صنعت نفت و گاز نسبت به دیگر صنایعتا چه میزان در برقراری تعادل و توازن میان حقوق و مسئولیت‌های طرفین پیمان موفق بوده است؟ نتایج بررسی تطبیقی اسناد نام‌برده، مؤید این مطلب است که اگرچه تکمیل خلأ‌‌های قراردادی و بازنگری درنشریه 5490 موجب توزیع قراردادی کارآمدتر و عادلانه‌تر ریسک‌های فنی، مهندسی و عملیاتی اجرای پروژه میان کارفرما و پیمانکار در پیمان ای‌.پی‌.سی -اختصاصی صنعت نفت نسبت به انتقال یک‌جانبه‌ ریسک‌ها به پیمانکار در نشریه 5490 شده است، لیکن برقراری توازن میان ریسک‌های فنی، مهندسی و عملیاتی کارفرما و پیمانکار همچون رویکرد اتخاذ شده در فیدیک، همچنان نیازمند بازنگری در نحوه‌ توزیع قراردادی ریسک‌ها در این سند است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the technical and engineering Risks in EPC Contracts at the Iranian Oil Industry and FIDIC

نویسندگان [English]

  • seyedeh sheida salimi 1
  • mojtaba Asgharian 2
1 M.A in Oil and Gas Law, Allame Tabatabai University,
2 Law department, kharazmi university, Tehran, Iran.
چکیده [English]

evaluating the method of contractual distribution of project implementation responsibilities and risks between the parties to the EPC contracts as one of the most important methods of risk management, commands abundant importance. In this paper, by examining the specific EPC document of the oil industry and comparing it with the industrial EPC document (5490 journal) as well as the FIDIC EPC turnkey, with the aim of evaluating the method of contractual distribution of the technical, engineering, and operational risks in these documents, We will answer the question of to what extent the compilation of the specific EPC document of the oil industry in establishing a balance between benefits and the responsibilities of the parties to the contract have been successful? The results of the comparative study confirm that although the completion of contractual vacancies and revision in 5490 journal causes more efficient and equitable contractual distribution of risks between employer and the contractor in the specific EPC document of the oil industry toward the unilateral transfer of technical, engineering and operational risks to the contractor in 5490 journal, but balancing the technical, engineering and operational risks between the employer and the contractor, like the approach adopted in FIDIC, still needs revision about method of contractual transfer of risks among contracting parties in this document.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contractual Distribution of Risks
  • Technical
  • Engineering and Operational Risks
  • EPC Turnkey Contracts
الف. فارسی
احمدی، محمدرضا (1388) «تأملی در: مفهوم: مبانی و اقسام تعهد»، پژوهش حقوق و سیاست، دوره 11، شماره 26، صص 42-7.
اسماعیلی هریسی، ابراهیم (1396) شرح تفصیلی پیمان، تهران: انتشارات دادگستر.
اصغریان، مجتبی (1395) قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز (قراردادهای بین‌المللی خدماتی)، تهران: انتشارات خرسندی.
امیدی، رضا (1395) شناسایی و رتبه‌بندی ریسک‌های بخش تدارکات در قراردادهای EPC (مورد مطالعه مجتمع الفین سازی پتروشیمی ایلام)، پایان‌نامه ارشد مهندسی صنایع- مهندسی سیستم­های اقتصادی و اجتماعی، به راهنمایی پرستو محمدی، دانشگاه تربیت مدرس.
بخشی مراداعلی، مجید (1396) مدیریت EPC در احداث کارخانجات صنایع معدنی با نگاهی به پروژه احداث کارخانه­های مجتمع مس سوسنگون، تهران: قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) قرب کربلا، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر.
پرچمی جلال، مجید، عدل­پرور، محمدرضا (1385) «نقد و بررسی شرایط عمومی پیمان طرح و ساخت و کلیدگردان فیدیک و بررسی استفاده آن‌ها در پروژه‌های مختلف»، دوماهنامه­ بنا، اردیبهشت، شماره 26، صص 14-26.
تکلیف، عاطفه، فرید زاد، علی، غفاری، علیرضا (1397) «ملاحظات اقتصادی و حقوقی در ساخت داخلی تجهیزات صنایع بالادستی نفت کشور با تأکید بر انتقال فناوری در قراردادهای جدید بالادستی نفتی و گازی ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، دوره 22، شماره 86، صص 89-123.
رحیمی، حبیب اله، علیزاده، سعید (1396) «ماهیت و مبنای تعدیل در حقوق ایران و فیدیک»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، دوره­ 6، شماره 21، صص 147-176.
رضایی­زاده، محمدجواد، عبدی، صادق، برخی، نسیم (1399) «بررسی ریسک­های قراردادی در شرایط عمومی قراردادهای EPC وزارت نفت و نمونه بین­المللی FIDIC»، فصلنامه حقوق اداری، دوره­ 7، شماره 22، صص 125-147.
سلیمی، سیده شیدا (1398) انتقال قراردادی ریسک به پیمانکار در قراردادهای ای.پی.سی کلیددردست صنعت نفت و گاز ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق نفت و گاز، به راهنمایی محمدمهدی حاجیان، دانشگاه علامه طباطبائی.
شمس مجد، رضا، مرتهب، محمدمهدی (1386) «ارائه الگویی جهت بررسی و مدیریت ریسک در قراردادهای EPC»، مدیریت پروژه، شماره 5، صص 1-13.
صابری، روح‌الله (‌1395) مسئولیت ناشی از عیب طراحی و ساخت در قراردادهای کلید در دست و ای پی سی، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
عبدی، صادق (1393) بررسی تطبیقی شرایط عمومی قراردادهای (EPC) وزارت نفت با نمونه‌های بین‌المللی FIDIC وEJCDC  با تأکیدی بر ریسک‌های قراردادی، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، به راهنمایی الهام امین‌زاده، دانشگاه تهران.
فردوسی، منصور (1397) عملکرد مناسب در روند مدیریت و اجرای پروژه­های مهندسی، تدارکات و ساخت با روش (EPCC)، تهران: انتشارات صالحیان.
فرشادفر، محمدعلی (1394) مرجع کامل تعدیل و مابه‌التفاوت مصالح در طرح‌های عمرانی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات نوآور.
فرشادفر، محمدعلی (1390) راهنمای عقد به روش طرح و ساخت  EPCN در طرح­های عمرانی، چاپ دوم، تهران: انتشارات نوآور.
کاظمی، عالیه، نعمت گرگانی، علیرضا، آریایی سارا (1398) «تأخیر در پروژه‌های نفتی: مروری بر تحولات گذشته و ارائه مدلی برای پیش­بینی زمان تأخیر-مورد مطالعه: پروژه­هایEPC  شرکت نفت و گاز پارس جنوبی»، فصلنامه بهبود مدیریت، شماره 4، صص 147-164.
گادوین، ویلیام (1393) قراردادهای ساخت‌وساز بین‌المللی به همراه تفسیر فرم‌های طراحی و ساخت فیدیک، ترجمه محمد صالح جابری، تهران: انتشارات تیسا.
گلا­بچی، محمود، فرجی، امیر (1389) روش طرح و ساخت با رویکردهایBridging, BOT, EPC, Turnkey، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
گیلانی استرکی، احمد (1398) نظام اجرای تعهدات ناشی از قراردادهای پیمانکاری بر اساس شرایط عمومی پیمان (مقایسه تطبیقی آن با قواعد عمومی اجرای تعهدات)، تهران: انتشارات حق جو.
معتمدی محمدیان، یاسر (1397) حقوق صنعتی تطبیقی- قراردادهای مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات و ساخت به‌صورت توأم با تطبیق ضوابط ملی (سازمان برنامه‌وبودجه) و بین‌المللی (فیدیک)، تهران: انتشارات سنجش و دانش.
موسوی، سید حامد، حسینعلی­پور، مجتبی (1388) «شناسایی و بررسی ریسک و چالش‌های بخش P در قراردادهای EPC، از منظر پیمانکاران» در مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی اجرای پروژه به روش EPC، تهران: گروه مطالعات نظام پیمانکاری.
نصیری، مرتضی، تفرشی، محمد عیسی، رستمی چلکاسری، عباد اله (1384) «مطالعه تطبیقی حق تعلیق و حق فسخ در حقوق داخلی و قرارداد نمونه فیدیک»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره­ 9، شماره 20، صص 137-157.
نوروزی، محمد (1393) «وفای به عهد در قرارداد EPC یا طراحی و تدارک و ساخت»، فصلنامه قضاوت، دوره­ 14، شماره 80، صص 144-121.
نوروزی، محمد (1396) تحلیل حقوقی و اقتصادی قراردادهای طراحی، تدارک و ساخت، تهران: انتشارات مجد.
 
اسناد و قراردادها
موافقت‌نامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان‌های مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب (EPC)، اختصاصی صنعت نفت 1398.
موافقت‌نامه، پیوست­ها، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان‌های مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب به صورت توأم(EPC)، برای کارهای صنعتی 1381.
 
 
 
ب. انگلیسی
Beadnall, Stuart, Moore, Simon (2017) Offshore Construction: Law and Practice, New York: Informa Law from Routledge.
Bendiksen, Trond, Young, Geoff (2015) Commissioning of Offshore Oil and Gas Projects the Manager’s Handbook, 2nd Edition, Bloomington: AuthorHouse.
Hosie, Jonathan (2007) Turnkey contracting under the FIDIC Silver Book: What do owners want? What do they get?, p 2, Available At: file:///C:/Users/MM--MI~1/AppData/Local/Temp/hosie06.pdf.
Kim, Myung-Hun, Lee, Eul-Bum, and Choi, Han-Suk (2018) “Detail Engineering Completion Rating Index System (DECRIS) for Optimal Initiation of ConstructionWorks to Improve Contractors’ Schedule-CostPerformance for Offshore Oil and Gas EPC Projects”, MDPI,Vol. 10, Issue 7, pp: 1-31.
 
Documents
FIDIC (1999) Conditions of Contract for EPC/Turnkey projects, First Edition.
Iran Petroleum Contract ("IPC") (2015) Exploration, Development and Production Service Contrac (E&P), Dated.
The Engineering, Procurement, Supply, Fabrication, Construction, Installation, Commissioning, Start up and Performance Tests of Offshore Platforms, Pipelines and Onshore Facilities and Upstream Subsurface and Drilling Contract No. POGC 655 - 89 – 35, between NATIONAL IRANIAN OIL COMPANY and the Consortium Consisting of PETROPARS Ltd COMPANY, IRANIAN OFFSHORE ENGINEERING AND CONSTRUCTION COMPANY and PETROPARS IRAN COMPANY. Dated June 15, 2010, for SOUTH PARS GAS FIELD DEVELOPMENT PHASE 19.