ضرورت قانون‌گذاری در مدیریت موقعیت‌های تعارض منافع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

تعارض منافع از جمله موقعیت‌هایی است که می‌تواند زمینه‌ساز بروز فساد شود. به منظور مدیریت این موقعیت‌ها و مقابله با آثار سوء آن، راهکارهای متعددی در حوزه‌های مختلف بکارگرفته شده است. آنچه این پژوهش بدنبال پاسخگویی به آن است، این پرسش اساسی است که آیا مدیریت موقعیت‌های تعارض منافع مستلزم قانون‌گذاری مستقل است؟ و قانون به چه طریقی می‌تواند به مدیریت این موقعیت‌ها کمک ‌کند؟ پژوهش حاضر از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است و با جمع‌آوری اطلاعات مورد‌‌نیاز به روش اسنادی-کتابخانه‌ای و بررسی تجربیات کشورهای دیگر و دکترین حقوقی به این نتیجه دست یافته است که موقعیت‌های تعارض منافع زمینه‌های بروز شخص‌محور و ساختارمحور دارد. زمینه‌های شخص‌محور عمدتاً مشابه با یکدیگر بوده که با تصویب قوانین کلی و جامع می‌توان به کنترل این بخش از تعارض منافع کمک کرد. از طرفی زمینه‌های ساختارمحور تعارض منافع به‌علت تفاوت ساختاری هر نهاد با یکدیگر، نیازمند توجه خاص و تصویب قوانین موردی و اختصاصی است. تصویب لایحه‌ی «نحوه‌ی مدیریت تعارض منافع در انجام وظابف قانونی و ارایه‌ی خدمات عمومی» می‌تواند تا حد زیادی پوشش‌دهنده‌ی زمینه‌های شخص‌محور تعارض منافع باشد که در کنار تصویب قوانین و مقررات اختصاصی، به ضرورت مقابله و مدیریت موقعیت‌های تعارض منافع در ایران پاسخ دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legislation necessity in management of conflict of interests

نویسندگان [English]

  • Davoud Annamoradnejad 1
  • Sam Mohammadi 2
  • seyyed hasan hosseini moghadam 3
1 Ph.D. Student in Private Law, Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Prof, Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
3 Assistant Prof. , Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]

Conflict of interest is one of the situations that can lead to corruption. In order to manage these situations and deal with its adverse effects, several strategies have been used in various fields. This study is trying to answer these main questions: does managing conflict of interest situations require independent legislation? And how can the law help manage these situations? The present study is analytical in nature and, by collecting the required information through the library method and examining the experiences of other countries and legal doctrine, has reached the conclusion that situations of conflict of interest have grounds for the emergence of person-centered and structure-oriented. Person-centered contexts are largely similar, with the adoption of general and comprehensive laws that can help control this part of the conflict of interest. On the other hand, the areas of conflict-oriented structure due to the structural differences of each institution with each other, require special attention and the adoption of case-specific laws. Adoption of the bill "How to manage conflicts of interest in performing legal duties and providing public services" can largely cover person-centered issues of conflict of interest. It can almost respond to the need to manage conflict of interest situations in Iran but in specific areas, special attention and the adoption of special laws is necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agency
  • Anti-Corruption
  • Conflict of Interests
  • Legal Management
  • Legislation
الف. فارسی
پاشایی، حسین و جواد معتمدی (۱۳۹۸) «اصلاح فرایندهای قضایی در پرتو راهبرد رفع موقعیت تعارض منافع»، حقوق خصوصی، دوره ۱۶، شماره ۱، صص ۶۷-۸۸.
دادخدایی، لیلا (۱۳۹۲) «بررسی مفهوم «فساد» و رویکرد پیشگیرانه قانون‌گذار ایران در قانون ارتقاء سلامت اداری و مقابله با فساد»، فصلنامه تعالی حقوق، دوره جدید، شماره ۳، صص ۲۱۹-۲۴۰.
زینالو، مهدی و دیگران (۱۳۹۸) «بررسی عوامل بروز تعارض منافع در نمایندگان مجلس شورای اسلامی»، سیاست‌گذاری عمومی، دوره ۵، شماره ۲، صص ۹۹-۱۱۷.
شمس، عبدالله (۱۳۸۷) آئین دادرسی مدنی (دورهی پیشرفته)، چاپ هجدهم، جلد دوم، تهران: انتشارات دراک.
شمس، عبدالله (۱۳۸۹) آئین دادرسی مدنی (دورهی پیشرفته)، چاپ شانزدهم، جلد سوم، تهران: انتشارات دراک.
مرکز پژوهش‌های مجلس، معاونت پژوهش‌های اقتصادی (۱۳۹۸) گزارش کارشناسی درباره طرح مدیریت تعارض منافع، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
وکیلیان، حسن و داور درخشان (۱۳۹۹) «راه‌کارهای پیشگیری و مدیریت تعارض منافع در نظام قضایی با رویکرد تطبیقی» مجله حقوقی دادگستری، دوره‌ ۸۴، شماره ۱۰۹، صص ۲۷۱-۲۹۱.
 
ب. عربی
عبدالکریم زیدان (۱۴۰۹ ق) نظام القضاء فی الشریعة الإسلامیة. الثانیة. عمان-الاردن: مؤسسه الرسالة مکتبة البشائر.
 
ج. انگلیسی
Annane, Djillali & et al. (2019) "Academic Confict of Interest." Intensive Care Medicine, Vol 45, Issue 1, pp. 13-20.
Baker, Janine Griffiths (2002) Serving Two Masters: Conflicts of Interest in the Modern Law Firm. Portland, Oregon: Hart Publishing.
Cliza, Marta-Claudia (2017) "Conflict of Interests' Regulation on Elected Officials." Lex ET Scientia International Journal, Vol 24, No 1, pp. 79-87.
Copeland, Denise A. (1988) "Conflicts of Interest in the Mega-Firm." Journal of the Legal Profession, Vol 13, No 255, pp. 255-262.
Davis, Michael, and Andrew Stark (2001) Conflict of Interest in the Professions. New York: Oxford University Press.
Demmake, Christoph & et al (2020) The Effectiveness of Conflict of Interest Policies in the EU-Member States. European Union.
Demmke, Christoph & et al (2008) Regulating conflicts of interest for Holders of Public Office in the European Union. Masstricht: EIPA.
Donaldson, Molla S & Alexander M Capron (1991) Patient Outcomes Research Teams (PORTS): Managing Conflict. Washington, DC: The National Academies Press. doi:10.17226/1821.
Garattini, Livio, and Anna Padula (2019) "Conflict of interest disclosure: striking a balance?" The European Journal of Health Economics (Springer) Vol 20, No 5, pp. 633-636.
Gneezy, Uri, and Aldo Rustichini (2000) "A Fine Is a Price." Journal of Legal Studies, Vol 29, No 1, pp. 1-18.
Griffiths-Baker, Janine, and Nancy J Moore (2012) "Regulating Conflicts of Interest in Global Law Firms: Peace in Our Time?" Fordham Law Review, Vol 80, No 6, pp. 2541-2567.
Grundy, Quinn & et al (2018) "Decoding disclosure: Comparing conflict of interest policy among the United States, France, and Australia,." Health Policy, Vol 122, Issue 5, pp. 509-518.
Hurst, Samia A, and Alex Mauron (2011) "Trustworthiness in Conflict of Interest." American Journal of Bioethics, Vol 11, Issue 1, pp. 40-41.
In Re Equitable Office Bldg. Corporation, 83 F. Supp. 531. (1949). 78476 (United States District Court for the Southern District of New York, January 7). Accessed September 11, 2020. https://law.justia.com/cases/federal/district-courts/FSupp/83/531/1430757/.
Kahlmus, Terry (1980) "Conflict of Interest: Duty to Disclose or Duty to Protect Confidences." Journal of the Legal Profession, Vol 5, Issue 1, pp. 209-216.
Kaufmann, Dan, and Alan I Widiss (1963) "California Conflict of Interest Laws." Southern California Law Review, Vol 36, Issue 2, pp. 186-207.
Kurlantzick, Lewis & B.J. Pivonka (2014) League Ownership of Teams, Conflicts of Interest, and Personnel Exchanges. Fordham Intellectual Property, Media and Entertainment Law Journal, Vol 24, Issue 4, pp. 997-1028.
MacDonald, Chris, & et al (2002) "Charitable Conflicts of Interest." Journal of Business Ethics, Vol 39, Issue 1-2, pp. 67-74.
Moore, Don A & et al (2005) Conflicts of Interest: Challenges and Solutions in Business, Law, Medicine, and Public Policy, New York: Cambridge University Press.
Morreim, Haavi (2004) "Conflict of interest. In: Reich WT." In Encyclopedia of Bioethics, New York: Macmillan.
OECD (2020) Recommendation of the Council on OECD Guidelines for Managing Conflict of Interest in the Public Service. OECD/LEGAL/0316.
OECD, and UNODC (2020) Preventing and Managing Conflicts of Interest in the Public Sector. G20 Anticorruption Working Group.
Peters, Anne (2012) "Conflict of Interest as a Cross-Cutting Problem of Governance." In Conflict of Interest in Global, Public and Corporate Governance, by Anna Peters and Lukas Handschin, pp 3-38. Cambridge: Cambridge University Press.
Puscasu, Andrei-Lucian (2014) "Conflict of Interest Offence." Lex ET Scientia International Journal, Vol 21, Issue 1, pp. 133-139.
Raimondi, Guido (2009) "Conflicts of interest." IGDS (ILO), Vol 68, No 1, pp. 1-5.
Reed, Quentin (2009) Sitting on the Fence: Conflicts of Interest and How to Regulate Them. Bergen: U4 Anti-Corruption Resource Centre.
Reed, Quentin (2010) "Regulating conflicts of interest in challenging environments: The case of Azerbaijan." U4 Anti-Corruption Resource Centre, Vol 2. No 1, pp. 5-18.
Resnik, David B, & et al (2017) "Conflict of Interest and Funding Disclosure Policies of Environmental, Occupational, and Public Health Journals." Journal of Occupational and Environmental Medicine, Vol 59, Issue 1, pp. 28-33.
Sah, Sunita, and Daniel Feiler (2020) "Conflict of Interest Disclosure with High-Quality Advice: The Disclosure Penalty and the Altruistic Signal." Psychology, Public Policy, and Law, Vol 26, Issue 1, pp. 88-104.
Sandu, Adriana Magdalena, and Daniela Stanciulescu (2017) "The Conflict of Interests and the Public Servant Incompatibility Regime." Journal of Law and Public Administration, Vol 3, Issue 6, pp. 118-122.
Schenk, Linda, and Gunnar Johanson (2021) "Management of Bias and Conflict of Interest among Occupational Exposure Limit Expert Groups." Regulatory Toxicology and Pharmacology, Vol 123, No 104929, pp. 1-12.
Soloveicik, Deividas, and Karolis Simanskis (2017) "The Evolving Concept of Conflict of Interests in the EU Public Procurement Law." European Procurement & Public Private Partnership Law Review, Vol 12, Issue 2, pp. 112-131.
Sukhorolskyi, Petro, and Valeriia Hutsaliuk (2020) "Processing of Genetic Data under GDPR: Unresolved Conflict of Interests." Masaryk University Journal of Law and Technology, Vol 14, Issue 2, pp. 151-176.
Valsan, Remus (2016) "Fiduciary Duties, Conflict of Interest, and Proper Exercise of Judgment." McGill Law Journal, Vol 62, Issue 1, pp. 1-40.