ابهام قانون مدنی در شرطیت "طهر غیر مواقعه" نسبت به صحت طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار حقوق خصوصی دانشکده حقوق، دانشگاه قم

چکیده

در مقاله حاضر به این سوال پرداخته­ایم که مطابق مواد 1140 و 1141 قانون مدنی آیا نزدیکی در غیر طهر به صحت طلاقی که بلافاصله در طهر لاحق انشاء می‌شود اخلال وارد می‌کند یا خیر؟ چنانچه این طلاق باطل باشد و زن پس از طلاق، شوهر کند و مواقعه انجام شود؛ حتی اگر زوجین، جاهل به مسئله باشند علاوه بر کشف بطلان نکاح، این مرد و زن بر یکدیگر حرام ابدی خواهند شد. با بررسی اقوال و ادله­ی قائلین هر یک از این دو دیدگاه در میان فقها و حقوق‌دانان با محوریت مدلول مواد مربوط در قانون مدنی علی رغم عدم توجه بسیاری از ایشان به فرع مزبور؛ ثابت کرده‌ایم دیدگاهی که این نزدیکی را مخل می‌داند از پشتوانه‌ی فقهی قوی به ویژه نزد فقها و مراجع تقلید معاصر برخوردار است و شرط «استبرای از یک حیض» به جای «طهر غیر مواقعه» می‌تواند تأمین‌کننده‌ی مقصود باشد.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ambiguity of the Civil Code in the Case of Unpunctuated Woman in Pureness State and its Relationship with Accuracy of the Divorce

نویسنده [English]

  • Seyyid Mahdi Dadmarzi
Assistant Professor at Private law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

This article discuss about this question according to 1140 and 1141 Article in the Civil Code: Does the sexual intercourse disturbs the divorce while the pureness is posterior? If the divorce is void and one woman getting marry after that divorce, and the intercourse is occurred the marriage is void and they are eternally forbidden to each other even in the case of ignorance. Regarding the appreciations and the reasons of the supporters of these two standpoints among the jurists and the lawyers and their focus which is on the related codes in the Civil Code and regarding the inattention to this issue, it has been proved that the intercourse is disruptive and this view has many supporters especially among the jurists and contemporary Marja and the Istibra of the menstruation can supply our purpose.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Divorce
  • Unpunctuated Woman in Pureness State
  • Istibra
  • menstruation
  • Menstrual cycle
  • Nifaas
  • Civil Code
منابع
الف. فارسی
امامی، سید حسن(1366). حقوق مدنی. ج5، تهران: انتشارات کتاب فروشی اسلامیه.
پایگاه های اطلاع رسانی فتاوای مراجع معظم تقلید، قابل دسترسی در:
  http://hadana.ir؛ http://portal.anhar.ir
جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1387). المدونه. تهران: گنج دانش.
---------------------(1376). حقوق خانواده. تهران: گنج دانش.
---------------------(1379). مجموعه محشی قانون مدنی. تهران: گنج دانش.
---------------------(1386). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. ج3، تهران: گنج دانش.
----------(1387). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
-------------(1388).«ضرورت آموزش فقه در رشته حقوق». فصلنامه پژوهش حقوقی،2: 129-160.
-------------(1394)، فقه استدلالی. قم: انتشارات طه.
حائری شاه باغ، سید علی(بی تا). شرح قانون مدنی( با ویرایش جدید). ج2، تهران: گنج دانش.
دادمرزی، سید مهدی(1393). «تعارض تعریف قانونی عقد با  بیع با رویکردی به فقه و حقوق غرب». فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 1: 27-42.
دیانی، عبد الرسول(1387). حقوق خانواده. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
سبحانی، جعفر(1389). طلاق در ایام حیض و نفاس. فطلنامه تخصصی فقه اهل بیت، 63و64: 22-39.
شایگان، سید علی(1339).حقوق مدنی ایران. تهران: چاپخانه رنگین.
صفایی، سید حسین؛ امامی، اسد الله(1374). حقوق خانواده. ج1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 طاهری، حبیب الله(بی تا). حقوق مدنی(5). ج3، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طاهری، محمد علی(1384). دانشنامه حقوق خصوصی. ج2، تهران: انتشارات محراب.
قاسم زاده، سید مرتضی- و همکاران-(1384). تفسیر قانون مدنی. تهران: انتشارات سمت.
کاتوزیان، ناصر(1385). حقوق مدنی خانواده. ج1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
مجموعه بخش نامه های ثبتی(بی تا). قابل دسترسی در نشانی:
محقق  داماد، سید مصطفی(1381) . بررسی فقهی حقوق خانواده. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
 
ب. عربی
اصفهانی، سید ابوالحسن (1393). وسیلة النجاه (مع حواشی الگلپایگانی)، ج 3، قم: چاپخانه مهر.
----------------(1422). وسیله النجاه (مع حواشی الإمام الخمینی). قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
تبریزی، جواد بن علی(1426). منهاج الصالحین (للتبریزی). ج 2، قم: مجمع الإمام المهدی (ع).
حکیم، سید محسن طباطبایی(1410). منهاج الصالحین (مع حواشی السید محمدباقر الصدر)، ج 2، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
حکیم، سید محمد سعید طباطبایی(1415). منهاج الصالحین (مع حواشی السید محمد سعید). ج 3، بیروت: دار الصفوه.
حلّی (علامه) حسن بن یوسف بن مطهر اسدی(1410). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان. ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
حلّی (محقق)، نجم الدین جعفر بن حسن(1408). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج 3، قم اسماعیلیان.
خمینی (امام)، سید روح الله(1379). تحریر الوسیله. ج 2، قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خویی، سید ابوالقاسم(1410). منهاج الصالحین (للخوئی). ج 2، نشر مدینة العلم، قم.
روحانی، سید صادق(بی‌تا). منهاج الصالحین (للروحانی)، بی‌جا.
سبحانی، جعفر(1414). نظام الطلاق فی الشریعه الإسلامیه الغراء. قم: مؤسسه امام صادق (ع).
سبزواری، سید عبد الاعلی(بی‌تا). جامع الأحکام الشرعیه. قم: مؤسسه المنار.
-----------------، مهذّب الأحکام. ج 26، مؤسسه المنار، چ چهارم، لبنان، 1413 ه‍ ق.
سیستانی، سید علی حسینی(1417). منهاج الصالحین (للسیستانی). ج 3، قم: دفتر آیت الله سیستانی.
عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی(1413). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام. ج 9، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه.
فاضل لنکرانی، محمد(1421). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار (ع).
کلینی، محمد بن یعقوب(1429). الکافی. ج 10، قم: دارالحدیث.
مغنیه، محمدجواد(1421)، فقه الإمام الصادق (ع). ج 6، قم: مؤسسه انصاریان.
نجفی(صاحب الجواهر)، محمدحسن(بی‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. ج 32، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
وحید خراسانی، حسین(1428). منهاج الصالحین (للوحید). ج 3، قم: مدرسه امام باقر (ع).
وزاره الاوقاف والشئون الاسلامیه بدوله الکویت (1980)، الموسوعه الفقهیه. ج 29.
هاشمی، سید محمود(1435). الصراط. قم: مرکز اهل‌البیت للفقه و المعارف الاسلامیه.
یزدی، سید محمدکاظم طباطبایی(1409). العروه الوثقی. ج 2، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
----------------------(1419). العروة الوثقی(المحشی). ج 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه­ی علمیه­ی قم.