بررسی حکم تداخل دیه منافع در جنایت بر اعضا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه قم

چکیده

چکیده
در این مقاله به مسئله چگونگی تعیین دیه در مواردی که جنایاتی، در طول یکدیگر ناشی از یک ضربه اجتماع کرده‌اند، پرداخته شده است. مانند زمانی که شکستن ستون فقرات سبب فلجی و عدم کنترل ادرار و مدفوع شخص شود، در این فرض دیات بنا بر اصل عدم تداخل با هم تداخل نمی‌کنند، مگر اینکه از یک ضربه دو جنایت طولی به وجود آید به نحوی که جنایت سابق نوعاً جنایت لاحق را در پی داشته  و جنایت اولیه اقل از جنایت دوم هم از لحاظ دیه وهم از لحاظ شدت باشد، در این صورت تنها دیه جنایت شدیدتر لازم است. این حکم به دلیل روایتی است که در این زمینه وجود دارد و قانون مجازات اسلامی 1392 مطابق آن حکم داده است.  همچنین در جنایت بر عضو و زوال منفعت آن، تنها در صورتی که عضوی محل منفعتی باشد و بین جنایت بر عضو و زوال منفعت آن ملازمه وجود داشته باشد، می‌توان حکم به تداخل دیه داد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study Merging Benefits Diyat in Crime Against Organs

نویسندگان [English]

  • Fazlollah Forughi 1
  • Zahra Tavangar 2
چکیده [English]

Abstract
How to hand down a Diye verdict in the cases that multiple crimes are created along each other (in lengthwise (tooli) of crime) caused by one beat is the issue that was investigated in this paper. For instance when vertebral column breaking caused to become paralyzed and lack of bladder control in the person. In this case it should be noted that Dyiat are not merged in such an assumption unless one hit is followed by two injuries (Tooli injuries) in a way that the first crime is followed by the second one which has higher Diye and more disadvantages. This verdict is due to an available quote in this field which the 1392 Islamic punishment law has handed down verdicts based on it. Regarding crime against organ and benefit, merging Dyiat seems possible only if the organ has a benefit and there is a necessity relationship between crime against organ and benefits.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Merging Diyat(Blood Money)
  • Multiple Crimes
  • Tooli Crimes
  • Arzi Crimes
منابع
الف.فارسی
اردبیلی، محمدعلی(1393). حقوق جزا عمومی. تهران: میزان
الهام، غلامحسین(1372). مبانی فقهی حقوقی تعدد جرم. تهران: بشری
باهری، محمد و داور، میرزاعلی اکبر خان. (1380). نگرشی بر حقوق جزا عمومی. تهران: مجد
پیمانی، ضیاءالدین(1374). بررسی تاریخی و تطبیقی قاعده تعدد جرم. قم: مجتمع آموزش عالی.
حاجی ده‌آبادی، احمد(1384). قواعد فقه دیات. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
حسینی، سید محمدرضا(1385). قانون مجازات اسلامی در رویه قضایی. تهران: مجد
حلی، محقق(1362). مختصر المنافع. محمدتقی دانش پژوه.مرکز انتشارات علمی و فرهنگی
خمینی، روح‌الله(1369). تحریر الوسیله. ترجمه علی اسلامی. قم: مؤسسه معارف اسلامی
رایجیان‌اصلی، مهرداد(1382). «تحلیلی بر مقدمات تعدد جرم و دشواری‌های آن»فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی. 28 و 29
صادقی،محمدهادی(1393). حقوق جزا اختصاصی (1) جرائم علیه اشخاص (صدمات جسمانی). تهران: میزان
عبده بروجردی، محمد(1326). اصول قضایی جزایی دیوان عالی کشور. تهران: محمدعلی اعلمی
قیاسی، جلال‌الدین(1388). «بررسی وحدت یا تعدد جرم در حالت تعدد نتیجه».فصلنامه فقه و حقوق.20
متین،احمد(1382). مجموعه رویه قضایی، قسمت کیفری. تهران: ققنوس
محسنی،مرتضی(1382). دوره حقوق جزای عمومی، پدیده جنایی تهران: گنج دانش
معاونت آموزشی و تحقیقات قوه قضاییه (1389). مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری. تهران: انتشارات جنگل
نوربها، رضا(1384). زمینه حقوق جزای عمومی. تهران: دادآفرین
نوروزی فیروز، رحمت‌الله(1390). حقوق جزای عمومی «مجازات». تهران: میزان
 
ب. عربی
اردبیلی. محقق(1416). مجمع الفایده و البرهان. قم: جامعةالمدرسین
اصفهانی، شیخ بهاءالدین محمدبن حسن(1424). کشف الثام. قم: مؤسسه نشر اسلامی
حسینی روحانی، سید محمدصادق(1414). فقه الصادق. قم: مؤسسه دارالکتب
حلی، ابن ادریس(1411). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: مؤسسه نشر اسلامی
حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن(محقق)،(1409). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. تهران: استقلال
خوانساری، سید احمد(1405). جامع المدارک فی الشرح مختصرالنافع. قم: مکتبة الصدوق
خوئی، سیدابوالقاسم(1410). تکملة المنهاج الصالحین. قم: العلمیه
خوئی، سیدابوالقاسم(1396). مبانی تکمله المنهاج. قم: العلمیه
طوسی، محمد بن حسن(1351). المبسوط فی فقه الامامیه. بی‌جا: مکتبة مرتضویه
طوسی، محمد بن حسن. بی‌تا. النهایه فی المجرد فقه و فتاوی. قم: مؤسسه نشر اسلامی
عاملی، زین‌الدین علی (شهید ثانی)(1419). مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام. قم: مؤسسه معارف اسلامی
عاملی، شیخ محمد بن الحسن الحر(1414). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشیعه. قم: مهر
عوده، عبدالقادر(1413). التشریع الجنایی الاسلام. بیروت: مؤسسه الرسالة
مدنی کاشانی، رضا(1410). کتاب القصاص. قم: مؤسسه نشر اسلامی
مروارید، علی‌اصغر(1413). سلسلة الینا بیع الفقهیة. بیروت: مؤسسه فقه شیعه
 نجفی، محمدحسن(1367). جواهرالکلام فی الشرح الشرایع الاسلام. تهران: دارالکتب اسلامیه
نووی، محیی الدین. بی‌تا. روضةالطالبین. بیروت: دارالکتب علمیه