استناد به روح قانون در دادرسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج

2 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج

چکیده

استناد به روح قوانین چه از نقطه‌نظر ارزیابی قراردادهای خصوصی و تشخیص درستی یا نادرستی آن‌ها و چه از جهت شناسایی همسویی یا عدم همسویی مصوبات، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های صادره توسط نهادهای قدرت در یک جامعه و چه در مواقع خلأ یا ابهام قانون، از آن‌چنان اهمیتی برخوردار است که می‌توان گفت از پایه‌های دادرسی منصفانه به شمار می‌آید. جای گرفتن واژه «روح قانون» در برخی مقررات قانونی و مکلف ساختن قضات به توجه به آن در مقام دادرسی، به معنی پذیرش آن به عنوان یک مستند محکم در نظام دادرسی است. با این همه قانونگذار هیچ تعریف روشنی از آن ارائه نداده و در واقع مفهوم و مصداق شناسی آن را به تشخیص قاضی موکول نموده است. ماهیت شناسی مقوله­ی روح قانون، پایگاه قانونی، راهکارهای فقهی - حقوقی برای شناسایی آن و نیز آسیب‌شناسی این جریان از جمله اموری است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Citation to the Spirit of the Law in the Trial

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bagher Ameriniya 1
  • Ali Jamadi 2
1 Assistant Professor, Department of Law, Islamic Azad University of Yasooj, Yasooj, Iran
2 Assistant Professor, Department of Law, Islamic Azad University of Yasooj,Yasooj , Iran
چکیده [English]

Citation to the spirit of the  law has considerable importance  whether in  evaluation of the private contracts  and recognition of their integrity, or  alignment and inconsistency of the acts, the  instructions ,and the  circulars which are  published from the  institutions of power  in a society, or  in ambiguity or vacuity of law, so that it  can be considered  as  foundation of  a fair trial . Inclusion of the Spirit of the Law in some legal regulations and necessity of the judges to pay attention in their judgeship   demonstrates its admission as a firm documentary in the justice system. However legislators do not give one clear definition and assign its implication and applicability to the assessment of the judge.
Recognition of the Spirit of the Law, the legal base, and the juridical solution, the law for its recognition and also pathology of this process are among subjects which have scrutinized in this paper.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trial
  • Spiritism
  • The Spirit of the Law
  • Justice

مراجع

منابع
الف . فارسی
امامی، سید حسن(1385)، حقوق مدنی، جلد اول، تهران: اسلامیه.
امامی، سید حسن، (1384)، حقوق مدنی، جلد چهارم، تهران: اسلامیه.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1383)، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
صادقی، محسن(1384)، اصول حقوقی و جایگاه آن در حقوق موضوعه، تهران: میزان.
علی شاهی، ابوالفضل(1390)، مفهوم و حجیت مذاق شریعت در فرایند استنباط احکام فقهی، قم: بوستان کتاب.
کاتوزیان، ناصر(1379)، کلیات حقوق (نظریه عمومی)، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر، (1383)، قواعد عمومی قراردادها جلد اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر، (1384)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار.
محمد خالد مسعود، ترجمه ظفری، محمدرضا و اصغری آقمشهدی، (1382)، فلسفه حقوق اسلامی، قم: بوستان کتاب.
ملکیان، مصطفی و دیگران(1377)، گفت‌وگوهای فلسفه فقه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
منتسکیو، ترجمه مهتدی، علی‌اکبر(1391)، روح القوانین، تهران: امیرکبیر.
قانون اساسی.
قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1318.
قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379.
قانون مدنی.
 
ب. عربی
حر عاملی، محمد بن حسن(1414)، وسائل الشیعه، جلد 19، قم: موسسه آل البیت.
حسن علی ذنون، (1975)، فلسفه القانون، بغداد: مطبعة العانی.
خمینی، سید مصطفی(1418)، تفسیر القرآن الکریم، جلد چهارم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خویی، سید ابوالقاسم(1417)، مصباح الاصول، جلد دوم، تقریر محمدعلی توحیدی، قم: مکتبة الداوری.
طوسی، شیخ محمدحسن(1387)، المبسوط، جلد هفتم، تصحیح محمدتقی کشفی، تهران: مکتبة الرضویة.
غزالی، محمد بن محمد(1419)، المنخول من تعلیقات الاصول، تحقیق محمدحسن هیتو، بیروت: دارالفکر.
مغنیه، محمدجواد(1399)، الشیعة فی المیزان، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
منتظری، حسینعلی(1408)، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه، ج اول، قم: تفکر
نجفی، شیخ محمدحسن(1373)، جواهرالکلام، ج اول، تهران: اسلامیه.
نجفی، شیخ محمد حسن(1374)، جواهرالکلام، ج سی و دوم، تهران: اسلامیه.
نووی، یحیی بن شرف(بی­تا)، المجموع (شرح المهذب)، بیروت: دارالفکر.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار