TY - JOUR ID - 4877 TI - تلاشی در راستای تبیین قاعده ملازمه نفع- مخاطره و جایگاه آن در ضمان قهری شرعی JO - مطالعات حقوقی JA - JLS LA - fa SN - AU - کریمی, عباس AU - صادقی راد, الهام AU - تقی زاده, ابراهیم AD - استاد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران AD - دانشجوی دکتری، دانشکده حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران AD - دانشیار، حقوق خصوصی، دانشگاه پیام نور، تهران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 10 IS - 1 SP - 237 EP - 272 KW - نفع KW - مخاطره KW - من له الغنم فعلیه الغرم KW - الخراج بالضمان KW - ضمان قهری DO - 10.22099/jls.2018.26651.2560 N2 - گاهی اشخاص با انجام یک فعالیت قانونی و متعارف ضمن کسب سود، سبب ایجاد مخاطرات و خساراتی برای دیگران می‌شوند. اسباب بیشتر شناخته‌شده ضمان قهری شرعی مانند اتلاف و تسبیب نمی‌توانند جبران ضرر حاصله از این نوع فعالیت‌ها را پوشش دهند. سیستم ضمان قهری شرعی کثرت­گرا است و محدود به قواعد شمارش شده نیست. در چنین مواردی که توازن و ملازمه میان سود و مخاطره بر هم خورده است، تمسک به قاعده نفع- مخاطره مستخرج از عبارات «الخراج بالضمان» و «من له الغنم فعلیه الغرم» می‌تواند زمینه مناسبی را جهت جبران این‌گونه از خسارت­ها فراهم آورد. در چگونگی ملازمه مستخرج از این دو عبارت، تعارضاتی وجود دارد، اما تبیین دقیق دو عبارت مذکور با ابتناء بر معنای حاصل مصدری برای واژه «ضمان»، می‌تواند جانی دوباره به قاعده نفع-مخاطره بخشیده و آن رابه عنوان یک قاعده بنیادین در حیطه ضمان قهری شرعی و در مواجهه با چنین خسارت­هایی کارآمد سازد. UR - https://jls.shirazu.ac.ir/article_4877.html L1 - https://jls.shirazu.ac.ir/article_4877_ef1d9524d7e2b4d0be006501d53dde99.pdf ER -