نظام همکاری با دیوان بین‌المللی کیفری در چارچوب قطعنامه‌های ارجاعی شورای امنیت (با نگاهی به وضعیت سودان و لیبی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

3 دانش آموخته دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

همکاری دول عضو و غیرعضو با دیوان بین‌المللی کیفری، از مهم‌ترین عوامل تحقق عدالت توسط این نهاد است. در صورت ارجاع وضعیت از سوی شورای امنیت، مبنای همکاری برای دول عضو، اساسنامه و برای دول غیرعضو، قطعنامه این شورا است. چنانچه قطعنامه شورا، متضمن تعهد اعضاء به همکاری باشد، در این صورت، هم اساسنامه و هم قطعنامه، منابع تعهد آفرین محسوب می‌شوند. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که تعهد دولت‌های غیرعضو به همکاری به موجب قطعنامه شورای امنیت چه نسبتی با تعهد دول عضو به همکاری طبق اساسنامه دیوان دارد؟ این پژوهش، ضمن بررسی نظام همکاری در اساسنامه دیوان و قطعنامه‌های ارجاعی شورای امنیت، نتیجه می‌گیرد هر چند شورای امنیت قادر به تحمیل تعهدات فراتر از اساسنامه به دول غیرعضو است، در مواردی که تاکنون به دیوان ارجاع داده (وضعیت سودان و لیبی) از این اختیار استفاده نکرده است؛ بنابراین، تعهد چنین دولت‌هایی به «همکاری کامل» با دیوان باید به عنوان تعهد ناشی از اساسنامه تلقی گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The System of Cooperation with the International Criminal Court in the Framework of the Security Council's Referral Resolutions

نویسندگان [English]

  • Fazlollah Mousavi 1
  • Razieh Hekmatara 2
  • Agil Mohammadi 3
1 Professor of International Law, University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences, Tehran, Iran
2 PhD Student in International Law, University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences, Tehran, Iran
3 PhD Graduated in International Law, University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences, Tehran, Iran
چکیده [English]

The cooperation of Parties and non-parties with the International Criminal Court is one of the most important factors for the realization of justice by this institution. The commitment of states in this area is based, as the case may be, on the Statute of this institution or on the Security Council resolution, or both. When referring the situation by the Security Council, the basis for cooperation for non-member States, is the resolution of this council, and for States Parties, is the statute. If the resolution of the Council entails the commitment of the members to cooperate, then both the statute and the resolution shall be considered as binding sources. This article, while investigating the legal foundations of a commitment to cooperation of non-member states with the Court, concludes that although the Security Council is able to impose obligations beyond the statute to non-member states, it has not yet exercised its discretion with regard to the cases of Sudan and Libya. Therefore, the commitment of such states to "full cooperation" with the Court should be regarded as a commitment based on the Statute.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security Council
  • International Criminal Cooperation
  • International Criminal Court
  • Sudan
  • Libya

مراجع

الف. فارسی
باباخانی، عطیه. (1387). «جامعه بین‌المللی و مقابله با نقض حقوق بشردوستانه در بحران دارفور». مجله حقوقی بین‌المللی، ش 38، صص 184-141.
جانی‌پور، مجتبی و سکینه خانعلی پور و اجارگاه. (1389). «ارجاع جنایت‌های بین‌المللی به دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) توسط شورای امنیت و آثار آن»، مطالعات حقوقی، دوره دوم، ش 2، (ویژه‌نامه حقوق جزا و جرم‌شناسی)، صص 36-1.
دستمالچی، اصغر. (1378). «دیوان کیفری بین‌المللی: رویای شیرین و واقعیت تلخ»، در: دیوان کیفری بین‌المللی و جمهوری اسلامی ایران، به اهتمام اسحاق آل‌حبیب، تهران: وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، صص 1490-1473.
دلخوش، علیرضا. (1390الف). مقابله با جرائم بین‌المللی: تعهد دولت‌ها به همکاری، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
دلخوش، علیرضا. (1390ب). «تعهد دولت‌ها به همکاری با دیوان کیفری بین‌المللی»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال سیزدهم، ش 32، صص 172-113.
زمانی، قاسم. (1392). حقوق سازمانهای بین‌المللی، چاپ اول، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
سواری، حسن. (1390). «ناسازواری عدالت و صلح در دیوان کیفری بین‌المللی در پرتو پرونده عمر البشیر (سودان)»، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، ش 58، صص 266-243.
شریعت باقری، محمد جواد. (1388). حقوق کیفری بین‌المللی، چاپ دهم، تهران: جنگل.
عزیزی، ستار. (1392). «جایگاهماده301منشورمللمتحددرحقوقبین‌المللعام»، نشریه علمی- پژوهشی فقه و حقوق اسلامی، سال چهارم، ش 7، صص 122-97.
کاسسه، آنتونیو. (1387). حقوق کیفری بین‌المللی، ترجمه حسین پیران، اردشیر امیر ارجمند، زهرا موسوی، چاپ اول، تهران: جنگل.
 
ب. انگلیسی
Akande, Dapo. (2003). “The Jurisdiction of the International Criminal Court over Nationals of Non-Parties: Legal basis and Limits”, Journal of International Criminal Justice, 1(3), pp. 618-650.
Akande, Dapo. (2009). “The Legal Nature of Security Council Referrals to the ICC and its Impact on Al Bashir's Immunities”, Journal of International Criminal Justice. No.7 (2), pp. 333-352.
Akande, Dapo. (2012). “The Effect of Security Council Resolutions and Domestic Proceedings on State Obligations to Cooperate with the ICC”, Journal of International Criminal Justice, No. 10 (2), pp. 299-324.
Broomhall, Bruce. (2003). International Justice and the International Criminal Court between Sovereignty and the Rule of Law, Oxford.
Cryer, Robert, Hakan Friman, Darryl Robinson, Elizabeth Wilmshurst. (2007). an Introduction to International Criminal Law and Procedure, Cambridge University Press.
Du Plessis, Tiyanjana Maluwa and Annie O’Reilly. (2013), “Africa and the International Criminal Court”, Criminal Justice, 11(3), 563-70.
Danner, Allison Marston. (2003). “Enhancing the Legitimacy and Accountability of Prosecutorial Discretion at the International Criminal Court”, American Journal of International Law, Vol. 97: 510, pp. 510-552.
Gianaris, William N. (1992). “The New World Order and the Need for an International Criminal Court”, Fordham International Law Journal, 16:1, pp. 88-119.
Heyder, Corrina. (2006). “The U.N. Security Council's Referral of the Crimes in Darfur to the International Criminal Court in Light of U.S. Opposition to the Court: Implications for the International Criminal Court's Functions and Status”, Berkeley Journal of International Law, Vol. 24, Issue 2, pp. 650-671.
Katz Cogan, Jakob. (2002). “International Criminal Courts and Fair Trials-Difficulties and Prospects”, Yale Journal of International Law, Vol. 27, No. 111, pp. 112-140.
Kaye David and et al. (2013). The Council and the Court: Improving Security Council Support of the International Criminal Court. University of California, Irvine School of Law Research Paper.
Kaul, Hans-Peter. (2005). “Construction site for more justice: The International Criminal Court after two years”, American Journal of International Law, Vol. 99, No. 2, pp. 370-384.
Murithi, Tim. (2013). "The African Union and the International Criminal Court: An Embattled Relationship?" IJR Policy Brief, No. 8,pp 1-9.
Neuner, Matthias. (2005). “The Darfur Referral of the Security Council and the Scope of the Jurisdiction of the International Criminal Court', Yearbook of International Humanitarian Law, Vol. 8, pp. 320-343.
Oosterveld, Valerie, Mike Perry and John McManus. (2001). “The Cooperation of States with the International Criminal Court”, Fordham International Law Journal, Vol. 25, No. 3, pp. 767-839.
Tladi, Dire. (2013), “The ICC Decisions on Chad and Malawi: On Cooperation, Immunities, and Article 98”, Journal of International Criminal Justice, No. 11.1, pp. 199-221.
Tladi, Dire. (2014), ‘When Elephants Collide it is the Grass that Suffers: Cooperation and the Security Council in the Context of the AU/ICC Dynamic’, African Journal of Legal Studies, No.7, pp. 381- 386.
Tladi, Dire. (2016), “The Duty on South Africa to Arrest and Surrender President Al-Bashir under South African and International Law: A Perspective from International Law”, Journal of International Criminal Justice, No. 13.5, pp.1027-1047.
Wenqi, Zhu (2006). “On co-operation by states not party to the International Criminal Court”, International Review of Red Cross, Vol. 88, No. 861, pp.87-110.
 
Documents
African Union, ‘Decision on the Meeting of African States Parties to the Rome Statute of the International Criminal Court (ICC)’, adopted 3 July 2009, A.U. Assembly, 13th Ord. Sess., ¶5, A.U. Doc. Assembly/AU/13(XIII).
African Union, Press Release Nº 002/2012, Addis Ababa, Ethiopia, 9 January 2012.
International Criminal Law (ICC) OTP, Informal expert paper: Fact-finding and investigative functions of the office of the Prosecutor, including international co-operation. 2003.
Rome Statute of the International Criminal Court, 17 July 1998.
UN Doc. S/RES/1593, 31 March 2005.
UN Doc, S/RES/1970, 26 February 2011.
UN Doc, A/66/10/Add.1, Report of the International Law Commission, sixty-third session, (26 April-3 June and 4 July-12 August 2011).
UN Doc, A/61/217 of 3.8.2006, Report of the International Criminal Court for 2005–2006
ICC-ASP/8/44, Report of the Bureau on cooperation, 15 November 2009.
Decision on the Prosecution’s Application for a Warrant of Arrest against Omar Hassan Ahmad Al Bashir, Al Bashir (ICC-02/05-01/09), Pre-Trial Chamber I, 4 March 2009, x 45.
Rules of Procedure and Evidence, Official Records of the Assembly of States Parties to the Rome Statute of the International Criminal Court, First session, New York, 3-10 September 2002 (ICC-ASP/1/3 and Corr.1), part II.A.
Resolution ICC-ASP/8/Res.2, Cooperation, Adopted at the 8th Plenary Meeting, on 26 November 2009, by consensus.
ICC-ASP/10/Res.2, Cooperation, Adopted at the 7th Plenary Meeting, on 20 December 2011, by consensus.                                           
Resolution ICC-ASP/11/Res.5, Cooperation, Adopted at the 8th Plenary Meeting, on 21 November 2012, by consensus.              
ICC-ASP/12/35, Assembly of States Parties, Report of the Court on            Cooperation, 9 October 2013.                                                   
ICC-02/05-01/09-139, 12 December 2011.
ICC-02/05-01/09-140, 13 December 2011.
ICC -02/05-01/09-195 09-04-2014
ICC-02/05-01/09, 17 March 2017
RC/Decl.1, Kampala Declaration, Adopted at the 4th Plenary Meeting, on 1 June 2010.
Press Release, ICC-OTP-0606-104, the Prosecutor of the ICC Opens Investigation in Darfur, 2005.
Office of the Prosecutor, Statement by Mr. Luis Moreno Ocampo, Prosecutor of the International Criminal Court, Statement to the United Nations Security Council pursuant to UNSCR 1593 (2005) - 5 June 2008.
S/RES/1593, 2005.
S/RES/1970, 2011.
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار