«اقلیت‌های قومی در ایـران» یا «اقوام ایـرانی»؟ از نگاهی ژورنالیستی تا دیـدگاهی حقـوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق بین‌الملل دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم ، ایران

2 کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل ، دانشگاه قم، قم ، ایران

چکیده

واژه «اقلیت» از اصطلاحات بحث­برانگیز در حقوق بین­الملل است. هر گروه قومی که از ویژگی‌های یک اقلیت برخوردار باشد، شایسته اطلاق عنوان اقلیت قومی است و در نتیجه ذیل حمایت‌های نظام بین‌الملل حقوق اقلیت‌ها قرار می‌گیرد. ایران از دیرباز محل سکونت اقوام مختلف بوده است، اما قابلیت انطباق مفهوم حقوقی بین‌المللی «گروه‌های قومی اقلیت و غیرحاکم» بر اقوام ایرانی، در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، موضوعی است که نیاز به بررسی دارد؛ ازاین‌روی، نوشتار فرارو به پاسخ به این پرسش می­پردازد که آیا در ایران گروه یا گروه‌هایی قومی وجود دارند که بر اساس موازین حقوق بین‌الملل بتوان آن‌ها را اقلیت قومی نامید؟ به باور نگارندگان، با توجه به رویه قضایی و دکترین حقوقی بین‌المللی و با عنایت به ترکیب جمعیتی و ساختار سیاسی-اجتماعی-فرهنگی و شمای قومیتی و نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، هیچ‌یک از گروه‌های قومی کشور را نمی‌توان، به مفهوم خاص کلمه، مصداق اقلیت قومی دانست.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

"Ethnic Minorities in Iran" or "Iranian Ethnic Groups"? From a Journalistic View to a Legal Standpoint

نویسندگان [English]

  • Mostafa Fazaeli 1
  • Mousa Karami 2
1 Associate Professor of International Law, University of Qom, Qom,Iran
2 M.A., in International Law , University of Qom, Qom, IRAN
چکیده [English]

Minority is a controversial term in international law. Any ethnic group meeting the characteristics of a minority group is qualified to be called an Ethnic Minority and accordingly falls under the protection of IMRL. Traditionally, Iran has been the habitat of distinguished ethnic groups, but compatibility of the international legal concept of "the minority  and non-dominant ethnic groups" on Iranian ethnic groups in I.R.I. legal system needs to be investigated. The question ,to answer which this article is written, is that according to international law criteria and regulations whether is there any ethnic minority group in Iran? The authors believe that, in accordance with international jurisprudence and doctrine and on the basis of population and political-social-cultural structure and ethnic design and legal system of I.R.I., none of the ethnic groups in Iran could be called an ethnic minority in its particular sense.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethnic Minority
  • Iranian Ethnics Groups
  • International Minority Rights Law
  • Islamic Republic of Iran

مراجع

الف. فارسی
قرآن کریم
اسلامی ندوشن، محمدعلی(1379)، ایران را از یاد نبریم: تهران: یزدان.
_______________(1376)، ایران و تنهائیش: تهران: شرکت سهامی انتشار.
جهانبخش، محمدعلی(1393)، فرهنگ اقوام ایــرانی: تهران: نشر ساکو.
جهانی، محمد(1392)،«تأثیر اقلیت‌گرایی مذهبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(با تأکید بر نقش سلفیت)»، فصلنامه آفاق امنیت، سال ششم، شماره بیستم: 43-5.
حاجیانی، ابراهیم(1381)، «گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و انسجام ملی با تأکید بر نظریه هابرماس»، فصلنامه مطالعات ملی، 12: 89-75.
__________(1383)، «آسیب‌های اجتماعی ایران»، در مسائل اجتماعی ایــران، انجمن جامعه‌شناسی ایران(گردآورنده)، تهران: نشر آگه
دهخدا، علی اکبر(1377)، لغتنامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
رحمان‌زاده هروی، محمد(1393)؛ نژاد، قوم و ملت در ایران، تهران: انتشارات کتاب آمه.
ریاست جمهوری، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی مرکز آمار ایران (1391)، گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390، تهران: مرکزآمارایران،دفترریاست،روابطعمومیوهمکاری‌هایبین‌الملل.
ساوینا، و. ایی.(1980)، «نام اقوام در جغرافیای ایران»، مترجم: حسین مصطفوی گرو، نامه فرهنگستان، 2، 5: 182-165.
صالحی امیری، سیدرضا(1388)، مدیریت منازعات قومی در ایــران، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک.
عبداللهی، جوانمیر، عبداللهی، معاذ(1393)، نسل‌زدایی فرهنگی، تهران: مجد.
عزیزی، ستار(1385)، حمایت از اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل، همدان: نور علم.
عراقیه، علیرضا و دیگران(1390)، «قومیت، پدیده‌ای آکسیمورون در برنامه درسی صریح مدارس متوسطه ایـــران»، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، سال دهم، 40: 85-57.
عمید، حسن(1381)، فرهنگ فارسی؛ تهران: امیر کبیر.
کرمی، موسی(1393)، حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت‌های قومی در حقوق بین‌الملل: با تأکید بر کُردها در ترکیه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل (استاد راهنما: دکتر مصطفی فضائلی)، دانشگاه قم.
گودرزی، حسین (1385)؛مفاهیمبنیادیندرمطالعاتقومی، تهران: تمدنایرانی.
معین، محمد (1371)؛ فرهنگ فارسی؛ تهران: امیرکبیر.
مهری، کریم، یزدخواستی، بهجت، پناهی، محمدحسین(1393)؛ «سیاست‌گذاری قومی مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری: تحلیل تماتیک»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، سال چهارم، شماره دهم: 97-75.
نوربخش، یونس(1387)، «فرهنگ و قومیت، مدلی برای ارتباطات فرهنگی در ایران»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال اول، شماره 4: 90-67.
یوسفی، علی؛ اصغرپور ماسوله، احمدرضا(1388)؛ «قوم‌مداری و اثر آن بر روابط بین‌قومی در ایران»، دانشنامه علوم اجتماعی، دوره 1، شماره 1: 144-125.
 
ب. انگلیسی
Akbari, Mohammad and Zolfeghari, Hossein 2009), "A Geopolitical Analysis of Ethnicity in Iran, with an Emphasis on Challenges and Opportunities", Geopolitics Quarterly, Vol.5, No. 3: 45-69.
Capotorti, Francesco(1979), Study on the Rights of Persons Belonging to Ethnic, Religious and Linguistic Minorities: New York: United Nations. E/CN4/Sub2/384/Rev. 1, UN E91XIV2.
CCPR(1994), General Comment No. 23: The Rights of Minorities (Art. 27); 08/04/1994, CCPR/C/21/Rev./Add. 5, for full text see:
http://www.unhchr.ch/tbs/doc/nsf/0/fb7fb12c2fb8bb21c12563ed004df111?Opendocument
D. Smith, Antony(1998), "The Ethnic Sources of Nationalism", Survival, 35: 63-95.
Hidayat, Rehman, Zubair, Muhammad (2013); "Development of Minorities' Rights and Critical Analysis of Contemporary Comparative International Human Rights Law for their Protection", International Research Journal of Social Sciences, Vol. 2(7):53-58.
ICTR(1998), Prosecutor v. Akayesu, Case No. ICTR-96-4, Judgment (September 2, 1998).
For full text of this judgment see:
www.umn.edu/humanrts/instree/ICTR/AKAYESU_ICTR-96-4/Judgement_ICTR-96-4-T.htm.
ICTR, Prosecutor v. Clement Kayishema and Obed Ruzindana, Case No. ICTR-95-1-Ac (1 June 2001).
International Covenant on Civil and Political Rights (16 December, 1966). For full text see: 
http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=Treaty&mtdsg_no=IV-4&chapter=4&lang=en
Kempin Reuter, Tina (2008-2009), "Dealing With Claims of Ethnic Minorities in International Law", Connecticut Journal of International Law, Vol. 24: 201-237.
Khan, Borhan Uddin and Mahbubur Rahman, Muhammad (2012); Protection of Minorities: Regimes, Norms and Issues in South Asia. London: Cambridge Scholars Publishing.
Papoutsi, Emilia (March 2010), "Minorities under International Law: How protected they are?", Journal of Social Welfare and Human Rights, Vol. 2, No. 1: 305-345.
PCIJ, The Greco-Bulgarian Communities Case, for full text see:
http://www.worldcourts.com/pcij/eng/decisions/1930.07.31_greco-bulgarian.html
Petricusic, Antonija(2005), "The Rights of Minorities in International Law: Tracing Developments in Normative Arrangements of International Organizations", Croatian International Relations Review, Vol. XI, No. 38/39: 1-23.
Rashidvash, Vahid(2013), "Iranian People: Iranian Ethnic Groups", International Journal of Humanities and Social Science, Vol.3, No. 15: 216-226.
Rehman, Javid(2004), Weakness in the International Protection of Minority Rights. The Hague: Kluwer Law International.
Simon, Thomas(2000), Protecting Minorities in InternationalLaw. For full text see:
http://www.studiperlapace.it/documentazione/simon.Html
The International Centre for the Protection of Human Rights (INTERIGHTS) (2011); Non-Discrimination in International: A Handbook for Practitioners. London: INTERIGHTS.
UN (2010), Minority Rights: International Standards and Guidance for Implementation. New York and Geneva: UN Publications.
UNSCPDPM,UN Doc. E/CN. 4/52 Section V (Sub-commission, 1st session 1947).
Yusuf, Rizwana (2007), "World Conventions and Minority Rights", Paper presented in Symposium on Minorities in the Globalization Era, 1-3 May 2007, Libya: Institute of Hazrat Mohammad (SAW).
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار