قواعد حاکم بر موضوع و شرایط شکلی قراردادهای واگذاری حقوق ناشی از طرح‌های صنعتی در حقوق ایران و فرانسه (با رویکردی به نظریه وحدت هنر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشیار گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

چکیده
در حقوق ایران و فرانسه، قواعد مربوط به تشکیل قراردادهای ناظر بر حقوق طرح‌های صنعتی در قسمت مقررات ویژه مربوط به طرح‌های مزبور پیش‌بینی نشده است. به همین جهت در حقوق فرانسه برای تبیین احکام مربوط به موضوع قراردادهای یادشده، افزون بر قواعد عمومی قراردادها، با استناد به نظریه «وحدت هنر»، از قواعد پیش‌بینی شده در بخش حقوق ادبی و هنری استفاده شده است. در حقوق فعلی ایران به‌رغم امکان پذیرش نظریه وحدت هنر، به دلیل عدم وجود مقررات ویژه درباره قراردادهای راجع به حقوق ادبی و هنری، باید از قواعد عمومی قراردادها بهره برد. در خصوص شرایط شکلی مربوط به قراردادهای واگذاری حقوق ناشی از طرح صنعتی نیز باید گفت، هرچند تنظیم کتبی قراردادهای مزبور لازمه ثبت آن است لیکن کتبی بودن قرارداد، شرط انعقاد قرارداد نیست. در عین حال در هردو نظام حقوقی، ثبت قرارداد، شرط لازم برای قابلیت استناد آن در برابر اشخاص ثالث است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Rules Applicable to the Subject and the Terms Regarding the Form of Industrial Designs Rights Assignment Contracts under Iranian and French Laws (with a View to the Theory of Unity of Art)

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Mahdi Ghaboli Dorafshan
  • Saeed Mohseni
Associate Professor in Private Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

 
In Iranian and French legal systems, the rules applicable to the formation of industrial designs rights assignments have not been laid down in the section dealing specifically with those designs. Hence, in French law, in order to clarify the rules governing the said contracts, besides applying the rules of general contract law, the rules set out in the literary and artistic property section are cited, through invoking the theory of unity of art. In Iranian law, despite the possibility of accepting the theory of unity of art, given the absence of specific provisions on literary and artistic rights contracts, the rules of general contract law must be applied. At the same time, in both legal systems, registration of contracts related to industrial design rights is a prerequisite of their opposability against third parties.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrial Design
  • Assignment Contracts
  • Theory of Unity of Art
  • Literary and Artistic Rights
  • Industrial Property Rights
  • Iranian Law
  • French Law
منابع
الف. فارسی
امامی، اسدالله (1390). حقوق مالکیت صنعتی، تهران: نشر میزان.
امیری، حسین علی (1388). اجرای حقوق مالکیت صنعتی در مقررات سازمان جهانی تجارت و حقوق ایران، تهران: نشر میزان.
آیین‌نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1387.
رفیعی مقدم، علی (1390). اصل رضایی بودن اعمال حقوقی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه السلام).
زرکلام، ستار (1388). حقوق مالکیت ادبی و هنری، تهران: انتشارات سمت.
شبیری، سید حسن، سایر همکاران (1389). پیش‌نویس لایحه قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط، تهران: شورای عالی اطلاع رسانی.
شهیدی، مهدی (1386). حقوق مدنی، ج 4، شروط ضمن عقد، تهران: انتشارات مجد.
صفایی، سید حسین (1385). دوره مقدماتی حقوق مدنی، ج 2، قواعد عمومی قراردادها، تهران: نشر میزان.
صفایی، سید حسین (1386). حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران: نشر میزان.
قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386.
قانون حمایت مؤلفان و مصنفان و هنرمندان مصوب 1348.
قانون مدنی.
قبولی درافشان سید محمدمهدی و محسنی، سعید (1391). نظریه عمومی بطلان (مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی ایران و فرانسه)، تهران: انتشارات جنگل.
کاتوزیان، ناصر (1381). مقدمه علم حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1385). دوره مقدماتی حقوق مدنی، اعمال حقوقی، قرارداد - ایقاع، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کلمبه، کلود (1385). اصول بنیادین حقوق مؤلف و حقوق مجاور در جهان، ترجمه و توضیح علی‌رضا محمدزاده وادقانی، تهران: نشر میزان.
لایحه «حمایت از مالکیت فکری» مصوب 2/7/1393 هیئت‌وزیران.
محسنی، سعید و قبولی درافشان، سید محمد مهدی (1389). مفهوم و آثار بطلان نسبی، مجله دانش و توسعه، سال هفدهم، شماره 33، 245-270.
میرحسینی، سید حسن (1384). مقدمه‌ای بر حقوق مالکیت معنوی، تهران: نشر میزان.
میرحسینی، سید حسن (1385). فرهنگ حقوق مالکیت معنوی، ج2، تهران: نشر میزان.
 
ب. عربی
الأحسائی، إبن أبی جمهور (1403). عوالی اللئالی، ج2، قم: سید الشهداء.
حر عاملی، محمد (1414). وسائل الشیعة، ج17، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث.
علامة حلی، حسن بن یوسف (1420). تذکرة الفقهاء، ج10، قم: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث.
علامة حلی، حسن بن یوسف (1415). مختلف الشیعة، ج 5، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
محقق أردبیلی، أحمد (1411). مجمع الفائدة و البرهان، ج 8، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
نائینی، محمدحسین (1413). کتاب المکاسب و البیع (تقریرات توسط شیخ محمد تقی آملی)، ج 2، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
نجفی، محمد حسن (1368). جواهر الکلام، ج 22، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
نمازی شاهرودی، علی (1418). مستدرک سفینة البحار، ج 1، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
نمازی شاهرودی، علی (1419). مستدرک سفینة البحار، ج 7، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
وحید بهبهانی، محمدباقر (1417). حاشیه مجمع الفائدة و البرهان، بی‌جا: مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی.
 
ج. لاتین
Chavane, Albert, Burst, Jean-Jacques, Azéma, Jacques et Galloux, Jean-christophe (2006). Droit de la propriété industrielle, Paris, Dalloz, 6e éd.
Code civilfrançais 1804.
Code de la propriété intellectuelle 1992.
Desbois, Henri (1966). Le droit d'auteur, Paris, Dalloz, 2e éd.
Flour, J., Aubert, J. L. et Savaux, É. (2002). Les obligations, L'acte juridique, Paris, Armand Colin et Delta, 2 éd.
Greffe, Pierre, Dessins et Modèles (1976). Domaine d’application des différentes lois, Juris-classeur Commercial, Annexes, Fascicule IV.
Lucas, A. et H.-J. (2001). Traité littéraire et artistique, Litec, 2e éd.
Malaurie, Philippe, Aynès, Laurent et Stoffel-Munck, Philippe (2009). Droit civil, Les obligations, Paris, Defrénois, 4e éd.
Marty, Gabriel et Raynaud, Pierre (1988). Droit civil, les obligations, T.1, 2e éd., Paris, Sirey.
Pollaud-Dulian, Fréderic (1999). Droit de la propriété industrielle, Paris, Montchrestien.
Pollaud-Dulian, Fréderic (2005). Le droit d'auteure, Paris, Economaca.
Terré, François, Simler, Philippe et Lequette, Yves (1996). Droit civil, Les obligations, Paris, Dalloz, 6e éd.
Weill, Alex et Terré, François (1980). Droit Civil, les obligations, 3e éd., Paris, Dalloz.